RAM nedir? Nasıl Çalışır?

Belki de bilgisayar konfigürasyonu yaparken en çok kafa karıştıran ünitelerden biri.

RAM – (Random access memory) yani “Rastgele Erişilebilir Bellekâ€� cümlesinin kısaltılması ile oluşan bir tanımlama. Temel olarak bilgisayar, ekran kartı, birçok mikroişlemci modülünün içinde daimi olarak yer alan bir parça olarak dikkat çeker. Yaptığı işi; bilgisayar veya teknik birim çalışırken, yapılacak işlemleri kendi üzerindeki hafıza hücrelerine alarak, tüm işlemlerin daha hızlı yapılmasını sağlayan birim olarak tanımlayabiliriz.

RAM bellekler

Bellek olarak tanımlanması hiç de yanlış değil. RAM eninde sonunda bir depolama aygıtıdır. Ancak çalışması ve bilgilerin depolandığı şekilde modül üzerinde muhafaza edilmesi için sürekli olarak enerjiye ihtiyacı vardır. Belleğe verilen enerji kesilirse anda üzerindeki tüm bilgiler kaybolur. Bu özelliği ilk başta bir dezavantaj gibi algılansa da, üstün bir veri aktarım hızına sahiptir.

Bu enerji gereksinimi algoritmasını kısa ve basit olarak şöyle örneklendirebiliriz; DDR2 serisi için gereken enerji 1.8 ile 2.5V arasında. Yeni nesil DDR3 serisi için ise bu gereksinim 1.5 volt düzeyinde ölçümleniyor.

Yeni nesil DDR3 türündeki belleklerin voltaj gereksinimlerindeki düşmesinin sebebi ise üretim teknolojisinde kullanılan ölçeklendirme yani her transistör için kullanılan alanın küçültülmesi ile oluşan bir gelişme.

RAM bellekler ayrıca ekran kartları gibi grafik işleme ünitelerinde de kullanılıyorlar. Ancak isimleri bu kartlar üzerinde GDDR adlandırılırlar. GDDR bellekler bilgisayarın normal işlemcisi ile değil, grafik işlemcisinin hemen yanında bulunarak onunla birlikte uygun bir şekilde çalışır.

Kullanılan teknoloji aynı gibi görünse de, hız olarak grafik ram bellekleri normal ram belleklere göre biraz daha gelişmiş olarak karşımıza çıkıyorlar.

Tavsiye:

Neye ihtiyacınız var karar verin. 32 bit mi yoksa 64 bit bir Windows sürümüne mi sahipsiniz bu önemli. Ana kartınızın desteklediği RAM türüne göre MHz çarpanlarını dikkatle inceleyin. Gerçek performansı alabilmeniz için kartınızın desteklediği en düşük ve en yüksek seviyeler çok önemli.

RAM’lerinizi çok ağır işler için kullanacaksanız mutlaka soğutucu aparatlar almayı unutmayın.

Depolama hakkında bilmeniz gerekenler

HDD ve SSD nedir? Hangisi tercih edilmelidir

HDD ve SSD

HDD ve SSD

RAM'lerin belleklerine aldıkları bilgileri PC’nizi kapattığınızda saklayamadığınızdan bahsetmiştik. Sistem belleklerinin bu özelliğinden dolayı güç kullanmadığı halde veri saklayabilecek donanımlara ihtiyacı duyulur. İşte bu ihtiyacı sistemde sabit disk sürücüler karşılarlar.

İlk modern bilgisayarın 1940'larda icat edilmesiyle beraber küçük bir sorun da ortaya çıkmıştı: kapatıldığında veriyi uzun süre saklayabilecek, aynı zamanda güçle çalışan bellekler henüz mevcut değildiler. Bu durum veriyi saklayabilmek için türlü çalışmalara yol açmıştı.

En eski bilgisayar bellekleri "geçici" ve "geçici olmayan" (güçle çalışan) olmak üzere ikiye ayırıyordu. Tarihe adını yazdırmış, geçici olmayan birkaç bellek türü bulunuyor. Bunlar arasında silindir şeklindeki “drumâ€� bellekler, manyetik-çekirdek belleği ve onun çeşitli varyasyonları olan; twistor bellek “ince-film bellekâ€� gibi bulunuyor.

Drum HDD

1980'lerden bu yana kişisel bilgisayarlarda depolama, dijital verileri dönen bir manyetik disk üzerinde saklayan sabit diskler (HDD) yoluyla yapılıyor. Son 10 yılda NAND flaş-bellekler, sabit disklerin yerini yavaşça almaya başladı. Daha sonra SSD (katı hal sürücüsü) olarak adlandırılan bu diskler, 3,5 inç ve 2,5 inç'lik HDD boyutlarını korudular.

Konu Hard disk olduğunda, kullanıcıların ikilemde kaldığı görülür. HDD Hard disk ve SSD Hard disk seçeneği arasında sıkışıp kalırlar. İyi bir bilgisayar toparlamak isteyenler için, bu Sorunun cevabı SSD'dir.

SSD olarak yapılandırılan depolama aparatları, bünyelerinde herhangi bir çelik disk barındırmadığından dolayı hızlı çalışırlar. Sürtünme teknolojisinden uzak durmaları ise daha çok flaş bellek tarzı depolama alanlarına sahip olmalarından kaynaklanır.

Tavsiye

SSD'ler pek çok konuda HDD'leri geride bırakıyor. Özellikle HDD'lerde olduğu gibi içinde hareketli parça bulundurmayan SSD'ler, böylece HDD'lerin aksine düşmelere, çarpmalara ve sarsıntılara karşı daha dayanıklı yapıya sahip.

Herhangi bir mekanik aksama sahip olmadığı için SSD’ler neredeyse tamamen sessiz çalışıyorlar. Güç tüketimi ve boyut alanlarında da büyük avantajlar sağlıyorlar.

Tercih edeceğiniz SSD’nin minimum okuma hızının 400MB/sn ve minimum yazma hızının 300MB/sn olması sizin için harika sonuçlar verir.

SSD alırken SATA 3 almak performans avcılarının tercihi. Ancak bu maddeyi Anakartınızın desteğini de göz önüne alarak değerlendirmenizi tavsiye ederiz.

Ekran kartları hakkında her şey

Ekran kartının önlenemez cazibesi

Ekran Kartı-Nvidia ve Radeon

Ekran kartı bilgisayarın monitöre görüntü aktarımını sağlayan birimdir. Ekran kartı olmayan bir bilgisayardan görüntü elde edemezsiniz.

Günümüzde ekran kartları için Gpu üreten, birbirine rakip iki büyük firma var. Nvidia ve AMD aralarındaki sürekli rekabetten dolayı her geçen gün Gpu mimarilerini güçlendiriyor ve kapasitelerini artırarak görüntü kalitesinde devrim yaratıyorlar.

Görüntü kartı ilk olarak seri üretilen Apple II Mikrobilgisayar'da kullanıldı. IBM firması 1981 yılında tek renge sahip görüntü kartına sahip PC'leri piyasaya sürdü, bunlara “monochromeâ€� monitörler eşlik ettiler. Bu monitörlere kısaca MDA (Monochrome Display Adapter) deniliyordu.

Daha sonra Hercules firması 1982 yılında daha yetenekli görüntü kartı olan Hercules Graphics Card adında ürününü piyasaya sürdü. İlk renkli görüntü standartları şöyle evrimleştiler:

1981 yılında CGA (Color Graphics Adapter),

1984 yılında EGA (Enhanced Graphics Adapter)

PS/2 modeller için MCGA ve VGA (Video Graphics Array)

1989 sonrası IBM firması görüntü kartı standardı geliştirmedeki etkein rolünü kabetti. Günümüzde bütün PC'lere ait ekran kartları VGA modunu (16 renkli 640 x 480 piksel) destekler.

VGA standardını 1.280 x 1.024 piksel çözünürlüğe ve 16 Bit renk derinliğine sahip günümüz bilgisayarlarında kullanılan VESA (Video Electronics Standards Association) takip etti.

1990 yılında itibaren kendi görüntü işlemcisine (GPU Graphics Processing Unit) sahip görüntü kartları geliştirilmeye başlandı.

Nvidia

1996 yılında Kaliforniya'lı 3dfx Interactive, 3D hızlandırıcılı 3dfx Voodoo Graphics görüntü chipsetleri geliştirdi. Bu ürün hem oyun dünyasında hem de GPU algoritmasında devrim niteliği taşır. 3dfx sayesinde bilgisayarlar ile 3. boyut evreni arasında geometrik şekillerin ve doku doldurma (Texture mapping) işlemleri gerçekleştirildi.

Radeon Crossfire

Zaman içinde artan 3D performans ihtiyacı, Multi-GPU tekniği yani SLI ve Crossfire tekniklerinin gelişmesine yol açtı. Bu her iki teknoloji sayesinde birden fazla görüntü işlemcisi paralel olarak tek kart üzerinde çalışabiliyor ve görüntü kalitesi ve performans inanılmaz artıyor.

SLI ve Crossfire nasıl kullanılmalı?

Crossfire ve Sli teknolojileri 1 adetten fazla ekran kartının gücünden yararlanmak olarak açıklanabilir. Ancak güç kaynağınızın 2 kartı destekleyecek voltaja sahip olmasına mutlaka dikkat etmelisiniz. Her iki sistemde de daha fazla güç, daha fazla performans anlamına geliyor.

Sli veya Crossfire yapmak isterseniz şu noktalara dikkat etmelisiniz.

SLI kullanmak isteyenler: Aynı marka, model ve bios'a sahip kartları kullanmalısınız. Crossfire kullanmak isteyenler: Aynı nesil ve seriye sahip kartları kullanmalısınız. Yani HD4850 ile HD4870 Crossfire yapılabilir ancak, HD4850 ile HD5770 Crossfire yapılamaz.

Tavsiyeler

1- Güç kaynağına göre ekran kartı seçmeye çalışın.

2- İşlemci(CPU) düşük bir modelse, darboğaz yaratmaması için ürün kartelasına dikkat edin.

3- Bellek ve bit olaylarına takılmayın. Önemli olan kartın neslidir.

4- Kasa(kasa değişmeyecekse) iç hacmi kart için yeterli olup olmadığını mutlaka ölçün. Kasanıza büyük ve diğer donanıma yer bırakacak büyüklükte kart alın.

5- Ekran Kartından(GPU) ne istediğinizi ölçüp tartın. Nvidia Quadro alıp oyun oynamaya ya da GTX770 Windforce 3x alınıp çizim yapmaya çalışmayın.

Full Donanım

Yazımıza burada son veriyoruz. Bir bilgisayar yapılandırırken gerekli olan en önemli parçaların bu kadar olmadığını biz de biliyoruz. Ancak bunun için bir blog alanından daha fazlasına ihtiyacımız olduğunu da kabul etmemiz lazım.

Windows işletim sistemiyle çalışan bilgisayarınızın ömrünü uzatabileceğiniz ve herhangi bir sorun karşısında sizi kurtarabilecek araçları listeledik.

Bilgisayarınızda işlerinizi hallederken, internette gezinirken ya da bambaşka bir işlem yaparken zaman zaman çeşitli sorunlarla karşılaşmış olmanız olağan bir durum. Bilgisayarınızın düzenli çalışması için mutlaka belirli periyotlarla düzenli bakım ve ince ayarlar yapmanız gerekiyor. Bilgisayarınızı kullanırken karşılaşmış olduğunuz sorunların çözümü de yine Windows’un araçlarıyla mümkün. İşte felaket durumlarında sizi kurtaracak Windows araçları.

1. Sorun Giderme

sorun giderme

Bilgisayarınızdaki herhangi bir bileşen (yazıcı, internet veya USB sürücüler gibi) düzgün çalışmıyorsa, buna neden olan sorunun kaynağını bulmak ve çözmek için Windows’un Sorun Giderme aracını kullanabilirsiniz. Denetim Masası > Sorun Giderme adımlarını izleyerek ulaşabilirsiniz. Açılan pencerede sorun yaşadığınız bileşene ait kategoriyi seçebilir ve sorun giderme aracını çalıştırabilirsiniz.

2. Disk Birleştirici

disk birleştirici

Disk Birleştirici deyince herkesin aklına farklı şeyler geldiğinden, bu aracın ne işe yaradığını tanımlamakta fayda var diye düşünüyorum. Disk Birleştirici, sabit disk üzerindeki parçalanmış haldeki dosyaların yeniden düzenlenmesi olarak açıklanabilir. Bu sayede, dağınık halde bulunan dosya parçalarını sıraya koyup, dosya erişiminin daha hızlı olması sağlanmaktadır.

Üçüncü parti yazılımlarla da yapılabilen bu işlem, Windows’un kendi disk birleştiricisiyle de yapılabiliyor. Ve hatta Windows’un kendi aracıyla yapmanızı da tavsiye ediyoruz. Düzenli olarak disk birleştirme işlemi yaparsanız; sabit diskiniz üzerindeki yoğunluğu azaltabilir ve sistem performansınızın düzenli olarak çalışmasını sağlayabilirsiniz.

Denetim Masası > Yönetimsel Araçlar > Sürücüleri Birleştir ve İyileştir adımlarını izleyerek bu araca ulaşabilirsiniz.

3. Sistem Geri Yükleme

sistem geri yükleme

Bilgisayarınıza bir program veya sürücü yükledikten sonra oluşan sorunları çözmek için en ideal yöntemlerden birisi Sistem Geri Yükleme aracı diyebilirim. Bu araç, zaman içinde bilgisayarınızda bir geri yükleme noktası kaydeder ve bir şeyler yanlış gittiğinizde istediğiniz tarihe geri dönerek sorununuzu çözebilirsiniz.

Denetim Masası > Sistem > Gelişmiş Sistem Ayarları > Sistem Koruması > Sistem Geri Yükleme

4. Dosya Geçmişi Yedekleme

dosya geçmişi yedekleme

Windows 8’le birlikte hayatımıza giren araçlardan bir tanesi olan Dosya Geçmişi Yedekleme ile olası sorunlara karşı dosyalarınızı koruma altına alabilirsiniz. Bu aracı aktif ettikten sonra belirlediğiniz periyotlarda dosyalarınız yedeklenecek ve saklanacaktır.

Windows Ayarları > Güncelleştirme ve Güvenlik > Yedekleme adımlarını izleyebilirsiniz.

5. Windows Güvenilirlik İzleyicisi

Windows 7’yi hala kullanan kullanıcıları düşünerek bu aracın da listede yer alması gerektiğini düşündük. Windows, siz farkında olmasanız da otomatik olarak tüm donanım ve yazılım değişikliklerini kaydediyor. Eğer, sisteminizde herhangi bir performans sorunuyla karşılaştıysanız bu sorunu gidermek adına düzenli aralıklarla bu bölümü kontrol etmenizi tavsiye ediyoruz. Bu araca ulaşmak için; Denetim Masası > Tüm Denetim Masası Ögeleri > Eylem Merkezi > Güvenilirlik İzleyicisi

6. Windows Sistem Görüntüsü

windows sistem görüntüsü

Windows 8 ile birlikte hayatımıza giren bu araç; temelde Windows kopyasının yanı sıra tüm programlar, dosyalar ve sistem ayarlarının da kopyasını içeriyor. Bilgisayarınızın başına gelebilecek olası felaketlere karşı bu sistem görüntüsünü DVD veya harici bir sürücüye depolayabilirsiniz.

7. Windows Bellek Tanılama Aracı

windows bellek tanılama aracı

RAM veya Bellek, bilgisayarın en önemli bileşenlerinden bir tanesi. RAM’de oluşan sorunların büyük bir kısmında bilgisayar çalışmaya devam edebilir ancak yavaşlama, donma ve çökme gibi durumlarla karşı karşıya gelebilirsiniz. Eğer, böyle bir durumda sorunun RAM’den kaynaklandığını düşünüyorsanız Windows Bellek Tanılama Aracı bu sorunuzun yanıtını verecektir. Çalıştır konsoluna mdsched.exe yazdıktan sonra Enter tuşuna basın ve açılan pencerede “Şimdi yeniden başlat ve sorunları denetle” seçeneğine tıklayabilirsiniz.

8. Kaynak İzleyicisi

kaynak izleyicisi

Bilgisayarınızın CPU, RAM, Disk ve Ağ kullanımlarını gerçek zamanlı görebileceğiniz ve sağ tıklayarak işlemleri sonlandırabileceğiniz bu araca; Bu Bilgisayar simgesine sağ tıkladıktan sonra Yönet > Performans > Kaynak İzleyicisini Aç adımlarını izleyerek ulaşabilirsiniz.