Tweet
Multifeed (Aparat) Çalışmaları
Sabit çanaklara aparat takarak tek çanakla birden fazla uydu almak isteyenler için kendi sistemimden resimlerle bir rehber hazırlamak istedim. İnşallah faydalı olur.
Öncelikli olarak şunu belirteyim. Bir uyduyu normalde çanağın arkasına geçtiğimizde sağ tarafta buluyorsak, aparat sisteminde Lnb’yi merkez Lnb’nin arkadan bakınca soluna, eğer bir uyduyu normalde çanağın arkasına geçtiğimizde sol tarafta buluyorsak, aparat sisteminde Lnb’yi merkez Lnb’nin arkadan bakınca sağına koymamız gerekiyor. Çünkü sinyal merkez harici uydularda tam tersi istikamette yansır.
Örneğin 13 derece doğudaki Hotbird uydularını merkeze koyduğumuz bir uyduda 16 derece doğuyu (Eutelsat 16A) aparatla eklemek istiyoruz diyelim. Normalde arkadan bakınca çanağı doğuya, yani sola çevirmemiz gerekir merkez Lnb’yi 16 dereceye ayarlarken. O zaman aparattaki Lnb'yi arkadan bakınca sola değil, sağa koymanız gerekiyor merkezdeki Lnb’ye göre.
13 derece doğudaki Hotbird uydularını merkeze koyduğumuz bir uyduda 5 derece doğuyu (Astra 4A) aparatla eklemek istiyoruz diyelim. Normalde arkadan bakınca çanağı batıya, yani sağa çevirmemiz gerekir merkez Lnb’yi ayarlarken. O zaman aparattaki LNb'yi arkadan bakınca sağa değil, sola koymanız gerekiyor merkezdeki lnb’ye göre Astra 4A uydusu için.
Aşağıdaki resimde önden bakınca soldan sağa 21,6e-16e-Merkezde 13e-9e ve 5e yörüngeleri mevcuttur.
Resimde de görüldüğü gibi 2 aparat birleştirilerek yapılmıştır bu aparat. İki aparatı normalde Merkez Lnb’yi tutturması gereken deliklerini üst üste getirip kendi vidaları ile sıkıştırınca 2 taraflı bir aparat yapılmış oluyor bu tür metal aparatlarla.
Resme bakınca aparatın belli bir açıyla eğik olduğu ve soldan sağa doğru gittikçe merkez Lnbye göre yüksekliğinin arttığı görülüyor. Bu da önemli bir noktadır. Daha önce de söylediğimiz gibi sinyal merkez harici uydularda tam tersi istikamette yansır ve bu sadece sağ-sol değil, aşağı-yukarı ayarı içinde geçerlidir.
Örneğin 13 derece doğudaki Hotbird uydusundan 5 derece doğudaki Astra 4A uydusunu ayarlarken normalde çanağı 8 derece sağa ve biraz da aşağıya çeviririz. Yansıma ters tarafa olacağından aparat ile 13 derece doğu (Hotbird) merkezli bir çanağa aparatla Lnb koyarken Lnb’nin seviyesinin tam tersi yükselti de yani normalde aşağıda olan uydu için merkez Lnbye göre yukarıda, merkezdeki LNB’ye göre daha yukarıda olan bir uydu için ise daha aşağıda olmalı aparattaki Lnb.
Başka bir örnek vermek gerekirse, normalde 16 derece doğu, 13 derece doğudaki Hotbird uydusuna göre daha yukarıdadır. O zaman aparatla 16 dereceyi ayarlarken, aparata 16 derece için koyduğumuz Lnb’nin merkezdeki Hotbird Lnb’sinden daha aşağıda olması gerekir. Aparata verdiğimiz bu eğim bize bu imkanı sağlar. Eğer eğimi doğru bulursak sadece aparat üzerinde Lnb’yi kaydırarak, aparat çubuğu boyunca kapsama alanına giren diğer uyduları da kolaylıkla ayarlayabiliriz.
Yukarıdaki resimde de 57 derece NSS 12 uydusu merkezli bir çanağa aparatla ayarlanan uyduları görüyorsunuz. Resme bakınca Hotbird çanağında aparatın yüksekliği önden bakınca soldan sağa artarken, bu çanakta tam tersi yani soldan sağa aparatın yüksekliğinin azaldığı görülür. Bunun sebebi Artvin için tepe noktasında bulunan Türksat uydusundan hem daha doğuya hem de daha batıya giderken çanağının normal kalkış açısının düşmesidir. Dolayısıyla 52,5 derece doğudaki Yahsat uydusu, çanağı normal ayarlarken, çanağa arkadan baktığımızda, 62 derece doğudaki Intelsat 902 uydusuna göre normalde daha sağda ve yukarıda olmalıdır. O zaman Merkez 57 derece doğudaki NSS 12 uydusu olacak şekilde, bu iki uyduydu aparatla alacaksak, bu uydular aparatta normaldekinin tam tersi yönde ve eğimde olacağından, 52,5 derecedeki Yahsat uydusu aparatta merkeze göre daha aşağıda ve arkadan bakınca merkezdeki Lnb’nin solunda , 62 derecedeki Intelsat 902 uydusu ise merkez Lnb’ye göre daha yukarıda ve arkadan bakınca sağda olacaktır.
Bunlara ek olarak Lnb'nin saat yönünde konumlandırılmasını yapın sağa sola çevirerek. Lnb'nin çanağa olan uzaklığı da önemli tabii. Genelde daha kenardaki uydular için Lnb'yi çanağa yakınlaştırmak gerekiyor ama denemek lazım elbette. Her çanak aynı değil neticede.
Çanak seçimine gelince. Öncelikle şunu belirteyim parabol çanakta multifeed daha zor oluyor çubukların yapısından dolayı. Aşağıdaki resimdeki 19,2 merkezli 170 cm mega parabol antene aparat takabilmek için çanağı çanağı biraz sağa çevirdik. Normalde "Mega" yazısının üste gelmesi gerekiyordu ama bu durumda çubuklar çanağın önden bakınca sol-alt tarafını kestiği için çanağı biraz yana çevirdik maunt ile oynayarak. Parabol çanaklardaki bir diğer sıkıntı da merkezdeki Lnb'nin sinyalini daha çok kesiyor ofset antenlere göre. Bu bazı frekanslarda daha rahat fark ediliyor. Çok önemli bir kayıp olmasa da zar zor aldığınız bir uyduya ayarlı parabol antene aparat takarsanız sorun yaşayabilirsiniz bazı frekanslarda. O yüzden ofset anten aparatlar için daha uygun. Özellikle de çubukları aşağıda kalan ofset antenler tercih edilebilir.
Anten çapı büyüdükçe aparat takmak da kolaylaşıyor çünkü uydular arasındaki mesafe aparatta büyük çanaklar için daha fazla olduğundan, merkeze çok yakın uydular veya birbirine yakın uydular için Lnb koymak istediğimizde aparatta yer bulmak kolaylaşıyor. 90 cm antende aparat takacağımız iki uydu arasında en az 4-5 derece yörünge farkı olması gerekirken 170 cmlik antenlerde 2-3 derece bile yeterli olabiliyor. Tabii aparatta uydular arası açıklık çanağın iç yüzeyine de bağlı.
Merkezden uzaklaştıkça kenarlarda kalan lnblerde lnbyi çanağa yakınlaştırmak gerekiyor eğer bu eğimi zaten kullandığınız aparat vermiyorsa. LNByi ileri geri kaydırarak en iyi sinyali yakalamaya çalışın.
Lnb seçimi de çok önemli aslında. Seçtiğiniz Lnb'nin Inverto Black Ultra gibi uzun boyunlu bir Lnb olması ayar yapmayı kolaylaştırıyor çünkü Lnb'yi aparat üzerinde ileri geri kaydırmak da gerekiyor özellikle merkezden uzaklaştıkça. Aparatı eğip bükemiyorsanız bu çok daha önemli olabilir. Lnb hafif olursa özellikle aparatı deforme etme ihtimali daha az olacaktır. Birbirine veya merkeze çok yakın uydular için ise ince uçlu Lnb'leri tercih edebilirsiniz.
Aparat seçimine gelince. Öncelikle Triax veya Sab gibi antenlerin kendine has aparatları piyasada mevcut. Varsa onlardan almanız daha iyi olur. Ama 3'lü veya biraz daha uzunu 5'li metal aparat olarak satılan aşağıdaki gibi aparatları da çok uygun fiyata alabilirsiniz. Bu tarz aparatlar esnek olduğunuzdan özellikle merkeze uzak uyduları alırken eğilip bükülebilmesi açısından çok rahat oluyor. İki aparatı bir birbirine ekleyerek daha uzun aparatlar da oluşturabilirsiniz. Bunlardan metal kısmı daha sağlam ve Lnb'yi sıkıştıran vidaların daha büyük olduğu aparatlar daha kaliteli oluyor.
Diğer uyduların resimleri.
7 derece Doğu Merkez
42 Derece Doğu Merkez. (Bu uydu Artvin için Tepe uydusu yani en yüksek eğime sahip uydu olduğu için aparattaki eğim diğer uydulardan farklı.)
68,5 derece Doğu Merkez
85 derece Doğu Merkez
Aparat birleştirme ile ilgili sorular geliyordu. İlk mesaja ekleyeyim dedim. 5'li veya üçlü metal aparatların merkezdeki lnbye takılan tarafında iki adet delik var. Her iki aparattaki bu iki deliği üst üste getirdikten sonra merkeze koyacağımız lnb için plastik lnb tutucuyu da yerleştirerek kendi vidasıyla sıkıyoruz ve birleştirmiş oluyoruz. Aşağıya birleştirilmiş bir aparatın önden ve arkadan yakınlaştırılmış resmini koyuyorum.
Öncelikli olarak şunu belirteyim. Bir uyduyu normalde çanağın arkasına geçtiğimizde sağ tarafta buluyorsak, aparat sisteminde Lnb’yi merkez Lnb’nin arkadan bakınca soluna, eğer bir uyduyu normalde çanağın arkasına geçtiğimizde sol tarafta buluyorsak, aparat sisteminde Lnb’yi merkez Lnb’nin arkadan bakınca sağına koymamız gerekiyor. Çünkü sinyal merkez harici uydularda tam tersi istikamette yansır.
Örneğin 13 derece doğudaki Hotbird uydularını merkeze koyduğumuz bir uyduda 16 derece doğuyu (Eutelsat 16A) aparatla eklemek istiyoruz diyelim. Normalde arkadan bakınca çanağı doğuya, yani sola çevirmemiz gerekir merkez Lnb’yi 16 dereceye ayarlarken. O zaman aparattaki Lnb'yi arkadan bakınca sola değil, sağa koymanız gerekiyor merkezdeki Lnb’ye göre.
13 derece doğudaki Hotbird uydularını merkeze koyduğumuz bir uyduda 5 derece doğuyu (Astra 4A) aparatla eklemek istiyoruz diyelim. Normalde arkadan bakınca çanağı batıya, yani sağa çevirmemiz gerekir merkez Lnb’yi ayarlarken. O zaman aparattaki LNb'yi arkadan bakınca sağa değil, sola koymanız gerekiyor merkezdeki lnb’ye göre Astra 4A uydusu için.
Aşağıdaki resimde önden bakınca soldan sağa 21,6e-16e-Merkezde 13e-9e ve 5e yörüngeleri mevcuttur.
Resimde de görüldüğü gibi 2 aparat birleştirilerek yapılmıştır bu aparat. İki aparatı normalde Merkez Lnb’yi tutturması gereken deliklerini üst üste getirip kendi vidaları ile sıkıştırınca 2 taraflı bir aparat yapılmış oluyor bu tür metal aparatlarla.
Resme bakınca aparatın belli bir açıyla eğik olduğu ve soldan sağa doğru gittikçe merkez Lnbye göre yüksekliğinin arttığı görülüyor. Bu da önemli bir noktadır. Daha önce de söylediğimiz gibi sinyal merkez harici uydularda tam tersi istikamette yansır ve bu sadece sağ-sol değil, aşağı-yukarı ayarı içinde geçerlidir.
Örneğin 13 derece doğudaki Hotbird uydusundan 5 derece doğudaki Astra 4A uydusunu ayarlarken normalde çanağı 8 derece sağa ve biraz da aşağıya çeviririz. Yansıma ters tarafa olacağından aparat ile 13 derece doğu (Hotbird) merkezli bir çanağa aparatla Lnb koyarken Lnb’nin seviyesinin tam tersi yükselti de yani normalde aşağıda olan uydu için merkez Lnbye göre yukarıda, merkezdeki LNB’ye göre daha yukarıda olan bir uydu için ise daha aşağıda olmalı aparattaki Lnb.
Başka bir örnek vermek gerekirse, normalde 16 derece doğu, 13 derece doğudaki Hotbird uydusuna göre daha yukarıdadır. O zaman aparatla 16 dereceyi ayarlarken, aparata 16 derece için koyduğumuz Lnb’nin merkezdeki Hotbird Lnb’sinden daha aşağıda olması gerekir. Aparata verdiğimiz bu eğim bize bu imkanı sağlar. Eğer eğimi doğru bulursak sadece aparat üzerinde Lnb’yi kaydırarak, aparat çubuğu boyunca kapsama alanına giren diğer uyduları da kolaylıkla ayarlayabiliriz.
Yukarıdaki resimde de 57 derece NSS 12 uydusu merkezli bir çanağa aparatla ayarlanan uyduları görüyorsunuz. Resme bakınca Hotbird çanağında aparatın yüksekliği önden bakınca soldan sağa artarken, bu çanakta tam tersi yani soldan sağa aparatın yüksekliğinin azaldığı görülür. Bunun sebebi Artvin için tepe noktasında bulunan Türksat uydusundan hem daha doğuya hem de daha batıya giderken çanağının normal kalkış açısının düşmesidir. Dolayısıyla 52,5 derece doğudaki Yahsat uydusu, çanağı normal ayarlarken, çanağa arkadan baktığımızda, 62 derece doğudaki Intelsat 902 uydusuna göre normalde daha sağda ve yukarıda olmalıdır. O zaman Merkez 57 derece doğudaki NSS 12 uydusu olacak şekilde, bu iki uyduydu aparatla alacaksak, bu uydular aparatta normaldekinin tam tersi yönde ve eğimde olacağından, 52,5 derecedeki Yahsat uydusu aparatta merkeze göre daha aşağıda ve arkadan bakınca merkezdeki Lnb’nin solunda , 62 derecedeki Intelsat 902 uydusu ise merkez Lnb’ye göre daha yukarıda ve arkadan bakınca sağda olacaktır.
Bunlara ek olarak Lnb'nin saat yönünde konumlandırılmasını yapın sağa sola çevirerek. Lnb'nin çanağa olan uzaklığı da önemli tabii. Genelde daha kenardaki uydular için Lnb'yi çanağa yakınlaştırmak gerekiyor ama denemek lazım elbette. Her çanak aynı değil neticede.
Çanak seçimine gelince. Öncelikle şunu belirteyim parabol çanakta multifeed daha zor oluyor çubukların yapısından dolayı. Aşağıdaki resimdeki 19,2 merkezli 170 cm mega parabol antene aparat takabilmek için çanağı çanağı biraz sağa çevirdik. Normalde "Mega" yazısının üste gelmesi gerekiyordu ama bu durumda çubuklar çanağın önden bakınca sol-alt tarafını kestiği için çanağı biraz yana çevirdik maunt ile oynayarak. Parabol çanaklardaki bir diğer sıkıntı da merkezdeki Lnb'nin sinyalini daha çok kesiyor ofset antenlere göre. Bu bazı frekanslarda daha rahat fark ediliyor. Çok önemli bir kayıp olmasa da zar zor aldığınız bir uyduya ayarlı parabol antene aparat takarsanız sorun yaşayabilirsiniz bazı frekanslarda. O yüzden ofset anten aparatlar için daha uygun. Özellikle de çubukları aşağıda kalan ofset antenler tercih edilebilir.
Anten çapı büyüdükçe aparat takmak da kolaylaşıyor çünkü uydular arasındaki mesafe aparatta büyük çanaklar için daha fazla olduğundan, merkeze çok yakın uydular veya birbirine yakın uydular için Lnb koymak istediğimizde aparatta yer bulmak kolaylaşıyor. 90 cm antende aparat takacağımız iki uydu arasında en az 4-5 derece yörünge farkı olması gerekirken 170 cmlik antenlerde 2-3 derece bile yeterli olabiliyor. Tabii aparatta uydular arası açıklık çanağın iç yüzeyine de bağlı.
Merkezden uzaklaştıkça kenarlarda kalan lnblerde lnbyi çanağa yakınlaştırmak gerekiyor eğer bu eğimi zaten kullandığınız aparat vermiyorsa. LNByi ileri geri kaydırarak en iyi sinyali yakalamaya çalışın.
Lnb seçimi de çok önemli aslında. Seçtiğiniz Lnb'nin Inverto Black Ultra gibi uzun boyunlu bir Lnb olması ayar yapmayı kolaylaştırıyor çünkü Lnb'yi aparat üzerinde ileri geri kaydırmak da gerekiyor özellikle merkezden uzaklaştıkça. Aparatı eğip bükemiyorsanız bu çok daha önemli olabilir. Lnb hafif olursa özellikle aparatı deforme etme ihtimali daha az olacaktır. Birbirine veya merkeze çok yakın uydular için ise ince uçlu Lnb'leri tercih edebilirsiniz.
Aparat seçimine gelince. Öncelikle Triax veya Sab gibi antenlerin kendine has aparatları piyasada mevcut. Varsa onlardan almanız daha iyi olur. Ama 3'lü veya biraz daha uzunu 5'li metal aparat olarak satılan aşağıdaki gibi aparatları da çok uygun fiyata alabilirsiniz. Bu tarz aparatlar esnek olduğunuzdan özellikle merkeze uzak uyduları alırken eğilip bükülebilmesi açısından çok rahat oluyor. İki aparatı bir birbirine ekleyerek daha uzun aparatlar da oluşturabilirsiniz. Bunlardan metal kısmı daha sağlam ve Lnb'yi sıkıştıran vidaların daha büyük olduğu aparatlar daha kaliteli oluyor.
Diğer uyduların resimleri.
7 derece Doğu Merkez
42 Derece Doğu Merkez. (Bu uydu Artvin için Tepe uydusu yani en yüksek eğime sahip uydu olduğu için aparattaki eğim diğer uydulardan farklı.)
68,5 derece Doğu Merkez
85 derece Doğu Merkez
Aparat birleştirme ile ilgili sorular geliyordu. İlk mesaja ekleyeyim dedim. 5'li veya üçlü metal aparatların merkezdeki lnbye takılan tarafında iki adet delik var. Her iki aparattaki bu iki deliği üst üste getirdikten sonra merkeze koyacağımız lnb için plastik lnb tutucuyu da yerleştirerek kendi vidasıyla sıkıyoruz ve birleştirmiş oluyoruz. Aşağıya birleştirilmiş bir aparatın önden ve arkadan yakınlaştırılmış resmini koyuyorum.
Yorum yap