Tweet
Bios ayarları nedir niçin gereklidir?
Bios ayarları
Bilgisayar ilk açıldığında gerekli temel donanım bilgilerini Bios'tan alır. Bios'un Flash Eprom'u Ram'e göre çok yavaştır bu yüzden "Bios Shadowing" Enable edilmelidir.
Eğer kilitlenmeler yaşanıyorsa Flash Eprom güncellenmelidir. Bu işlem için firmanın Update disketi (veya Internet'ten indirilen programı) ile gerekli olan ".bin" dosyası temin edilmelidir. Kullanılan anakart için hangi versiyonun yüklenmesi gerektiğini anlamak için firmanın Internet sitesindeki açıklamalara bakılmalıdır. Modern ana kartlarda (örneğin Asus'larda) Windows altından ve Internet üzerinden de Güncelleme işlemi yapılabiliyor.
Standard Cmos setup
- Halt-on
No errors, donanım testi hiçbir hatada durmaz
All errors, hata ne olursa olsun, donanım testi en ufak hatada bile durur (önerilen)
All but keyboard, klavye hatası dışındaki bir hatada durur
All but diskette
All but disk Key, klavye ve disket hataları dışında durur - Primary master - Primary slave
Birimin çalışma biçimini belirtir - Cpu internal core speed
İşlemci hızı jumper'sız olarak buradan ayarlanabilir - Virus warning
Sabit disklerin başlangıç kısımlarında değişiklik yapılmasını engeller (Partition table'ı virüslere karşı korur). İşletim sistemi kurulurken veya Fdisk komutu kullanılırken kısa bir süre Disabled edilmesi gerekir - Load Bios defaults
Tüm yüksek performans seçenekleri iptal edilir - Load Setup defaults / Load optimal settings / Load optimized defaults / Load fail safe defaults
Bios'un fabrika çıkışı değerlerini yükler. Sistemin sorun çıkartmadan ve dengeli biçimde çalışmasını sağlayacak en düşük ayarları yükler - Load best performance settings
Bios'un en etkin biçimini yüklemeyi önerir ! - Supervisor / User password
Hem sisteme hem de setup'a şifre konulmasına izin verir - Hdd low level format
Hard diske düşük seviyeli format atar. Diskte büyük bir sorun olmadıkça kullanılmamalı - Drive A/B
Sistemde 2 sürücüden hangisinin takılı olduğunu belirtir - Floppy 3 mode support
1.2 MB'lık geniş disket sürücüsü varsa seçilmelidir (Artık piyasada kalmadı. Yeni anakartlarda bu seçenek yok) - Save settings and Exit
Yapılan değişiklikleri kaydederek setup'tan çıkar - Exit without saving
Yapılan değişiklikleri kaydetmeden setup'tan çıkar
Bios features setup / Advanced bios setup
- Cpu internal cache / Cpu level 1 cache / Cpu level 2 cache
İşlemcinin üzerinde önbellek varsa (bu önbellek çok pahalı olduğu için boyutu da oldukça küçük tutulur), Enable bu belleği kullanıma açar ve bilgisayarın gereksinim duyduğu verileri ana bellek yerine bu bellekten almasını sağlayarak hızı arttırır. L1'de bulunmayan bilgiler için daha büyük olan L2'ye bakılır. L1 oyunlarda, L2 ofis uygulamalarında etkilidir. Bazı anakartlarda L3 seçeneği de bulunabilir. Yeni işlemcilerin hepsinde önbellek bulunduğundan hepsi Enable edilmeli, Disable etmek dramatik hız düşüşüne sebep olur - Cpu L2 cache Ecc checking
L2'deki bilgilerin güvenliğini hata düzeltme ile sağlar. Çok küçük bir performans kaybı göze alınarak Enable edilmeli - External cache
Second level cache'i (ikinci seviye tampon bellek) aktive eder. Yeni işlemcilerin hepsinde var, Enable seçilmeli - Bios update
Bios epromunun update edilebilmesi için Enable olmalı - Quick Power On Self Test / Quick boot
POST işleminin sadece 1 kere yapılması ve sistemin hızlı açılması için Enable edilmeli. Yeni bellek eklendiğinde bir kere Disable edilerek belleğin her hücresine deneme bitlerinin yazılmasına olanak tanınarak belleğin güvenilirliği denenmeli (Bazı Bios'larda bu seçenek Boot menüsünde bulunuyor) - First / Second / Third boot device
Sistemi açacak aygıtların sırasını belirtir - Boot sequence
Sistemin açılışta arayacağı sürücülerin sıralamasını belirtir - Try other boot device
Bios, açılış için belirtilen aygıtları bulamazsa Usb gibi diğer aygıtları tarar - Hdd sequence Scsi / Ide first
Sistemin hangi tür hard diskten açılacağını belirtir - Boot up floppy seek / Floppy drive seek
Açılışta disket sürücünün 40 veya 80 izli olduğunu algılar. Hızlı açılış için Disable yapılmalı, ama bu durumda arada bir disket sürücüyü kontrol edebilir. Enable ederek sadece açılışta 1 kere kontrol etmesi de mantıklı - Floppy disk access control
Bu ayar ile disketin sadece okunmasına izin verilerek hard diskten floppy'ye dosya kopyalanması engellenebilir. Setup'a şifre konulmalıdır. R/W kayıt yapmaya izin verir - Ide Hdd block mode sectors
Yeni disklerde bir defada birden fazla sektör kaydedilebilir bu yüzden Hdd max seçilmeli. Sistem çökmüyorsa Enable seçilmeli. NT 4.0 için Disable seçilmeli - Boot up numlock status
Bilgisayar açıldığında Numlock'un aktif olması için On veya Enabled seçilmeli - Boot up system speed
Daima High olmalı. Bazı çok eski çevre birimleri çalışmazsa Low yapılabilir - Security option
Bios şifresinin ne zaman sorulacağını belirler : Setup - Bios'a girerken, System : bilgisayar açılmadan - Gate A20 option
1Mb'ın üzerindeki belleğin adreslenmesi içindir. Windows ve Os2'de sistemi hızlandırmak için Fast seçilmeli ve böylece anakart çipsetinin A20'yi kontrol etmesi sağlanmalı. Yeni anakartlarda bu özellik olduğundan Normal seçilmeli - Typematic rate / Typematic delay
Typematic rate setting klavyede basılı tutulan saniyede kaç kez tekrarlanacağını tanımlar. Typematic delay iki karakter arasındaki gecikme süresini belirtir - Security option / Password check
Always - System : Bilgisayar açılırken sifre sorar
Setup - Startup : Bios setup'a girerken şifre sorar - SMART for hard disks ?
Yeni hard disklerde Enable seçilmeli. SMART (Self Monitoring Analyzing And Reporting) hard diskin kendi kendini kontrol etmesini ve problem varsa rapor etmesini sağlayan yeni bir özelliktir. - Swap floppy drive
Eski makinelerde A ile B disket sürücülerinin harflerini değiştirir - PS2 mouse ******** control
Auto seçilirse sistem PS2 mouse'u tanır ve Irq12'yi ona ayırır aksi halde Irq12 başka bir birim tarafından kullanılabilir (Galiba yeni kartlarda Irq12 asla mouse'tan başka bir birime verilmiyor) - Pci Vga palette snoop
Mpeg grafik kartıyla ilgili bir renk sorunu varsa bilgisayarın renk tablosunu değiştirebilmesi için Enable yapılmalı aksi halde dokunulmamalı - Video rom bios shadow / Video bios cacheable
Enable seçilirse 170ns'lik video bios'un Rom'daki bilgileri 60ns'lik Ram'a aktarılır ve hız artar. Enable seçilmeli - xxxx - xxxx shadow
Rom'u olan kartların Ram'e aktarılmasını sağlar. Kartların adresleri bilinmelidir ve bu yöntem bellek harcanmasına yol açar. Disable önerilir. (Yeni anakartlarda bu seçenek yok) - OS/2 select for Dram > 64MB
Eğer sistemde 64MB'tan fazla bellek varsa buraya erişim yöntemi sisteme bağlı olarak değişir. Sistem OS/2 değilse veya Warp4'e kadarsa veya normal durumlarda Non-Os2 seçilmeli - Onboard Fdc controller
Sürekli Enable olmalı. Board kendi controller'ını Irq 6, Dma 2'de aktif hale getirir. Başka bir kart takılmak istenirse Disable edilebilir - MPS (Multi Processor Specification) version Control for OS
Çok işlemcili kartlarda hangi versiyonun kullanılacağını belirtir. Kullanılan işletim sisteminin seçilen versiyonu desteklediğinden emin olunmalıdır. Örneğin NT 4.0 ve Linux V1.4'ü destekler, varsayılan değer ise V1.1'dir - Cpu fast strings
L1 cache'in performansı arttırmak için Enable olmalı (Eskiden Pentium Pro fast strings'i doğru çalıştıramıyordu) - MPS (Multi Processor Specification) version Control for OS
İki veya daha fazla işlemcili kartlarda hangi versiyonun kullanılacağını belirtir. Kullanılan işletim sisteminin seçilen versiyonu desteklediğinden emin olunmalıdır. Windows 2000 ve sonrası ile NT 4.0 V1.4'ü destekler, varsayılan değer ise V1.1'dir - Interrupt Mode (PIC/APIC mode)
Bu özellik daha fazla Irq kullanılmasına olanak tanır ve çoklu işlemci desteği sunar. PIC 16, APIC 23 IRQ ile çalışır. APIC tüm PCI yuvaları dolu olduğunda bile adres çakışmasını önleyebilir (Bu ayarlama işletim sistemi kurulmadan önce yapılmalıdır !) Enabled seçilmeli - Compatible Fpu opcode
Pentium 4'ü yazılımla FPU'ya uyumlu kılıyor. Şimdilik Disable olarak kalmalı, aksi halde işlemciyi yavaşlatabilir
Advanced Chipset Features
Anakartın ve bileşenlerin özellikleri ayarlanır : bellek, Agp, işlemci hızı. Elinizde yüksek hızda çalışma özelliği olan bir bellek varsa bellek hızını yükseltip performansı arttırabilirsiniz. Bu ayarlarda yapılacak hatalı bir düzenleme sistem kararlılığını bozabilir.
- Edo auto configuration
belleğin hızını belirtir, 50 - 60 - 70ns. Enable seçilmeli - Memory frequency
belleğin hızını belirtir - Sdram configuration
LX chipsetli kartlarda 8, 10, 12ns
BX chipsetli kartlarda kullanılan 100Mhz bellekler için 6, 8ns - 8 / 16 bit I / O recovery time
PCI çok hızlıdır. ISA kartlar için işlemler arasında ne kadar bekleneceğini belirtir. Problem çıktığında 1 olan default değer arttırılarak çözüm bulunabilir. Default değerlere dokunulmamalı, mümkün olan en küçük değer seçilmeli - Memory hole at 15M - 16M
ana belleğin 15 - 16MB adreslerini eski ISA kartlar için ayırır. Sistemde ISA kart yoksa Enabled etmek gereksiz ve yararsız - Memory ECC check
Anakart ve bellekler hata denetleme özelliğinine sahipse Enabled seçilmeli - RAS to CAS delay / CAS latency By SPD
Aynı adres yolunu ve tamponu kullanan satır ve sütun adresleri okunurken aradaki gecikmeyi ayarlar. Sistemi kilitlemeden çalışan en küçük değer seçilmeli : 3/2/2, 3/3/2, 3/3/3. By SPD seçeneği varsa ayarları otomatik düzenlemek için seçilmeli - PCI 2.1 support ?
Belirtilen standardı destekler. Enabled olmalı - DRAM are xx bits wide
pariteli belleklerde 36, paritesizlerde 32 değeri görülür - Data integrity mode / Memory parity ecc check
Anakartınızın ecc özelliği varsa ve hata düzeltmeli ECC bellek kullanıyorsanız Enabled seçilmeli - Onboard serial port 1
Default değeri 3F8 - Irq 4'tür. Com1'i kullanan bazı dahili modemler için Disable edilmeli - Onboard serial port 2
Default değeri 2F8 - Irq 3'tür. Com2'yi kullanan bazı dahili modemler için Disable edilmeli - Onboard parallel port
Default değeri Lpt1 - 378 - Irq 7'dir. İkincil değeri Lpt2 - 278 - Irq 5'tir. Irq 5 ses kartlarının yerleştiği standart Interrupt'tır. Bir pc'ye birden fazla io kartı takılarak 3 paralel port elde edilebilir - Parallel port mode
SPP, standard parallel port : en düşük performanslı seçenek
EPP, çift yönlü, hızlı
ECP, çift yönlü, daha hızlı
EPP + ECP, çift yönlü, normal hızlı : en iyi, en esnek, en hızlı ayar - ECP Dma select
ECP modu hızlıdır ama bir Dma kanalı harcar. Sound Blaster uyumlu kartlar için 1 veya 3 seçilmeli - Parallel port Epp mode
Paralel port cihazlarında bir problem çıkarsa 1.7 veya 1.9 arasında seçim yapılabilir - Uart2 use infrared
Eğer infrared bir cihaz varsa Enable edilir - Onboard Pci Ide enable
Birincil veya ikincil Ide kanalını aktive eder. Yalnız Scsi sürücü varsa Disable edilebilir
kay:
Yorum yap