Ödev yapmanın yararlarını elbetteki biliyoruz birçoğumuz, sadece biz yalnız bir hatırlatma yapmak istedik. Ödevler, öğrenciler açısından sırf dersi unutmamak yada öğrencinin sözlüsünü verirken bir belge hazırlayabilmek için meydana getirilen uygulamalardır. İlköğretimde süresince sık sık verilen ödevler, vakit ilerledikçe ciddi oranda azalmaktadır. Günümüz eğitiminde ödevin kıymeti tam olarak bilinememektir. Aslında ödevlerin öğrencinin eğitimi katkısı oldukça fazladır. Ödevler öğrencinin başarısında büyük rol oynayıp, öğrenciyi eğitime adapte edebilen en iyi uygulamalardan bir tanesidir. Ancak günümüzde gelişen teknoloji ve tembelleşen gençlikle beraber bu uygulamada yok olmaktadır.

Ödevlerin öğrencilere en büyük katkısı araştırmayı ve bir mevzuyu çözüme ulaştırmayı sevdirmektir. Öğrenciye mesuliyet bilincini aşılayıp, başarıya ulaşmış olmak için çalışmaya sevk etmektir. Ancak teknoloji ve netin gelişmesiyle beraber birçok talebe bu özelliğe haiz olamamıştır. Öğretmen bir ödev verdiğinde talebe bunu araştırmakla uğraşmayıp, internete istenileni yazıp, olduğu benzer biçimde ödevi öğretmene götürmektedir. Bu yüzden de yapmış olduğu ödevden asla yarar sağlayamamaktadır.

Ödev yapmanın öğrenciye faydaları ise şunlardır:

Ödev yapmak, öğrencinin derslerine olan ilgisini yükseltir.
Ödevler, öğrencinin derslerini yine etmesine olanak sağlar.
Ödevler bilgilerin tazelenmesine ve beyinde kalıcı olmasına sebep olur.
Kişiyi değişik kaynaklara yöneltir ve bilgiyi tam olarak öğrenebilmesini sağlar.
Yorumlamaya yönlendirir ve birçok kabiliyetinin açığa çıkmasını sağlar.
Öğrencileri daha görevli bir kişi haline getirip, başarıya ulaşmış kişiler haline getirir.
Öğretmeninin beğenisini kazanmasına ve kabiliyetlerini daha net bir halde öğretmenine gösterebilmesini sağlar.

Öğrenmenin birincil koşulu tekrardır!

Bilgiler tekrar edilmedikçe unutulur. Çocuklar bilgiyi ne kadar tekrar ederlerse o kadar iyi öğreneceklerdir. Bu tekrarlar okulda yoğun olarak yapılabiliyorsa bu durumda eve fazla iş kalmaz. Eğer okulda yeterli tekrar yapılamıyorsa mutlaka eve geldiklerinde tekrar yapmaları gerekmektedir. Buradaki önemli nokta “ödev verilmeli-verilmemeliâ€� tartışmasından çok verilen ödevin özellikleri; öğretmenin, ebeveynin ve öğrencinin ödeve karşı tutumlarıdır. Bazı öğretmen öğrencilere çok ağır ev ödevi verirken, ödevin niteliğini göz ardı edebilirler. Bazı öğretmenler ise az, ancak öğrencinin düşünme becerilerini geliştirici nitelikte ev ödevleri verebilmektedir. Öğretmenlerdeki bu farklılıklara karşılık, öğrencilerin ev ödevlerini yapıp yapmamasına göre de birbirlerinden farklılıklar gösterirler. Ev ödevlerini düzenli biçimde yapan öğrenciler olduğu gibi, bu görevi düzenli yapmayan öğrenciler de bulunmaktadır.



Şişli Florence Nightingale Hastanesinden Uzm. Psikolog Belgü Kaçmaz, önemli olan ödevin verilip verilmemesinden ziyade verilen ödevin niteliği olduğunu belirtiyor.

Ödev, öğretmenlerin her gün öğrenciler okuldan eve döndüklerinde, bir sonraki güne hazırlanmaları ve/veya o gün öğrenilen dersi tekrar etmeleri ya da yeni bir bilgiyi öğrenmeleri için verilen alıştırmalardır. Bu noktada öğretmenin, ebeveynin ve öğrencinin ödeve yaklaşımı; ödevlerin yapılması ve ödev yapmanın faydasını arttırıcı etkisi olması açısından önemlidir. Siz kendinizi düşünebilirsiniz. Mesela yeni bir dil öğrenirken ne kadar çok tekrar yaparsanız o kadar kolay ve kalıcı bir şekilde öğrenirsiniz. Tekrar etmediğinizde ise yavaş yavaş bilgilerinizi unutmaya başlarsınız. Aynı şey çocuklarınız için de geçerlidir.

Peki anne baba ödev konusuna nasıl yaklaşmalıdır?

Öncelikle ödevin bir amaç değil, tekrar için bir araç olduğunun farkına varmak yararlı olabilir. Çocuklar zaten okulda tüm bir günü yeni bilgiler öğrenerek ve yorularak geçirmekteler. Eve geldiklerinde ise rahatlamaya ve biraz boş zaman/ hobi zamanı geçirmeye hakları var. Eğer ödevleri eve gelir gelmez yapılması gereken birer yük olarak görürseniz çocuklarınız da sizin gibi düşüneceklerdir.

Çok ısrarcı olmak, çocuk eve girdiği anda “hemen ödevine oturâ€� demek, ödevlerde eksiklik olduğunda cezalandırmak ya da ödevler zor geldiğinde onlara kızmak pek etkili yöntemler olmayacaktır. Bunun yerine;
Çocuğun okul sonrası vaktinin birlikte planlamak, plan yapılırken çocuğun ihtiyaçlarını ve çalışma alışkanlıklarını göz önüne almak,

Ödevlerin belirli bir zaman diliminde yapılması için anlaşmak ve yapılmadığı takdirde çocuğu cezalandırmayarak öğretmenle iletişime geçmek ve öğretmenin eğer gerekiyorsa bir yaptırım uygulaması,
Ödevleri bir başarı kriteri olarak almak yerine tekrar alıştırmaları olarak görmek. Ödev akademik başarının sadece bir parçası, dersleri dinlemek, anlamak, okula severek gitmek ve arkadaş ilişkileri hepsi bir bütün olarak okul başarısını etkiliyor. Baskıcı yaklaşımınız sadece ödev yapmak istememesine neden olamaz, gün geçtikçe okuldan soğumasına da neden olacaktır.

Yeterince dinlenmesine izin vermek, hobi ve ilgi alanlarına zaman dilimi ayırması için destek olmak. Sanat ya da spor dalıyla uğraşan öğrencilerin çok da başarılı oldukları unutulmamalıdır.

Çocuk ısrarla ödevine oturmuyorsa mutlaka bir uzmandan destek almak gibi daha yapıcı davranış biçimleri uygulamaya konulabilir.

Çocuk açısından düşündüğümüzde ise, ödevin ilkokul 1. Sınıftan itibaren alınması ve yerine getirilmesi gereken bir sorumluluk olduğunu görürüz. Çocuk ilkokul 1. Sınıftan ve hatta artık anaokulundan itibaren eve okulla ilgili bir alıştırma getirir ve çoğu zaman çok severek yapar. Bitirdiğinde anne ve babasına gösterir, onunla gurur duyar.

Peki ne oluyor da okul hayatına bu şekilde başlayan çocuk daha sonra ödev yapmaktan sıkılıyor ya da ödevin yapmamaya başlıyor?

Bu durumun başında öğretmenin çocuğun yaşına göre fazla ve niteliksiz ödev vermesi gelmekte. Bu fazla ödevleri bitiremeyen çocuğa ebeveyn baskısı geliyor ve çocuk yavaş yavaş bunalmaya başlıyor.

Diğer bir neden ise anne ve baba ilkokul 1. Sınıftan beri çocuğun ödevini onunla birlikte yapmış olabiliyor ve çocuk sorumluluk almayı öğrenemiyor. Büyüdüğünde ise ödevini tek başına yapması bekleniyor fakat çocuk bunu öğrenmemiş oluyor. Bu noktada yine aile içindeki ilişkiler gerginleşiyor ve ödev hem çocuk hem de ebeveyn için bir sorun halini alıyor. Hâlbuki çocuklar ilkokul 1. Sınıfın ikinci döneminden itibaren ödevlerini kendi başlarına yapabilir. Anne ve baba, çocuk yapamadığı zaman devreye girmeli ve yardımcı olmalıdır.

Bir başka neden ise çocukta konsantrasyonla ilgili bir sıkıntı olabilir, dikkatini toplamakta zorlanıyor ve bu nedenle ödevini yapamıyor olabilir. Bu problemi yaşayan çocuklar zaten sınıf içinde de akademik zorluklar yaşamaktadırlar. Bu durumda uzmana danışmanın faydası olacaktır.

Ev ödevleri birçok aile için benzer sıkıntılar
anlamına gelmektedir. Çoğu çocuk neden ödev
yapması gerektiğini anlayamaz ve ödevlerden
kurtulmanın yollarını arar. Çocukların bir türlü
ödev yapmaya başlayamaması, ödevlerini
yazmayı unutmaları, ödev için gerekli eşyaları
bulamamaları, çeşitli baha-nelerle ödev yapmayı
ertelemeleri, bitmedi yapamıyorum diye
ağlamaları pek de yabancısı olduğumuz durumlar
değildir.
“Okul dışındaki öğrenme süreci, öğrencilerin
öğrendiklerinin kalıcılığı açısından çok önemlidir. Öğrencinin okul dışındaki zamanlarda bireysel ya da
grup olarak yaptıkları çalışmalara ödev denir. Ödevlerin başlıca amacı öğrencilerin anne-baba,
öğretmen ya da bir başka öğreticiden bağımsız olarak kendi kontrol ettiği çabalarla tamamlanmasıdır.
Böylece çocuk kendi kendine sürekli artan bilgiye ulaşabilir ve o bilgileri işleyerek kendi düşünme
biçimini oluşturabilir. Ev ödevleri çocuklara bağımsız çalışmayı, sorumluluk almayı öğretmek için çok
önemli araçlardır. Ödev yapma alışkanlığını çocuklara küçük yaşlarda kazandırmak okul başarıları için
de önemlidir. Çocukların ödev yapmasını kolaylaştırmak için gerekli düzenlemeleri yapmak, onlara yol
göstermek ve gerektiğinde yardımcı olmak anne babaların görevidir. Ancak ödevlerin anne babanın
değil çocuğun ödevi olduğunu, yardım etmenin ödevi onun yerine yapmak olmadığını unutmamak
gerekir.
Çoğu anne baba çocukların eşyalarını bulamadığından, unuttuğundan, odasının dağınık olduğundan
şikâyet eder. Organize olmayı, düzenli olmayı öğrenmek, ödev yapma ve ders çalışma becerileri için
çok önemlidir. Düzenli olmak zamanla öğrenilebilen ve gelişebilen bir beceridir. Çocuk sosyal
yaşa-mında hiçbir sorumluluk almıyor, ondan beklenen vazifeleri yalnız başına yapamıyorsa ödev
sorumluluğunu da alamayacaktır. Çocuklara ödevler dışında da yaşına uygun sorumluluklar verilmelidir.
Organize olmayı, düzenli olmayı öğrenmesine yardım, okul hayatı başlamadan çok daha önce
başlamalıdır.

Ödev yapma sürecinde çocuğa hiç yardım etmemek çocukta zorluklar karşısında desteksiz
kalabileceği duygusunu uyandırabilir. Belli aralıklarla ödeve mola verilmesi ve molalarda
çocuğu ödüllendirmek, çocuğun ödev yapmaya yönelik motivasyonunu artıracaktır.
Çocuğun uyku ve yemek saatlerinin düzenli olmasına özen gösterilmelidir. Çocuk okuldan geldiğinde
dinlenmesi için ona belli bir süre verilmedir. Çocuklar bu sürede anne-babasıyla sohbet edebilir, oyun
oynayabilir ve yemek yiyebilirler.
Çocuğun ödev yapmak için ayıracağı süreye çocuk ile birlikte karar verilmelidir.
Ödev yapma sürecinde çocuğa hiç yardım etmemek çocukta zorluklar karşısında desteksiz kalabileceği
duygusunu uyandırabilir. Burada yardımdan kastımız çocukları yorulduğunda onların yerine
çocukların ödevini yapmak değil, nasıl yapması gerektiği konusunda onu bilgilendirmek, sözlüğe nasıl
bakacağını, bilgiye nasıl ulaşacağını öğrenmesini sağlamak ve bunları kendi yapabilecek hale gelene
kadar yönlendi-rici olmaktır. Böylelikle çocuğun hem ödev yapma alışkanlığı kazanmasına zemin
hazırlamış hem de ken-disiyle ilgilenildiği duygusunu hissettirerek duygusal gelişimine de katkı
sağlamış oluruz. Diğer taraftan, ödevlere yardım konusunda asla abartıya kaçılmamalıdır. Ödevlerin
tamamının ya da büyük bir kısmının anne-baba ya da aile büyükleri tarafından yapılması, çocukları
rahatlığa ve tembelliğe sürükleyebilir. Bazen de çocuklar ödev yapımı esnasında anne ya da
babalarından birinin mutlaka yanında durmalarını isteyebilirler. Çocuklara ödevlerin bağımsız olarak
kendileri tarafından yapılması gerektiği açıklanmalı ancak gerektiği durumlarda ölçüyü kaçırmadan
müdahale edilip yol gösterilmelidir.
İyi bir ev ortamı ve aile ilgisinin ödev
yapmada ve akademik başarıyı artırmada
önemli bir rolü vardır. Ödev yapma sürecinde
ailelerin çocuklarına karşı tutumları
oldukça önem taşımaktadır. Ailelerin olumsuz
tutumları çocukları ebeveynlerinden ve
ödev yapma alışkanlığından uzaklaştırabilir.
Öğrencilerin ev ödevleri ile ilgili olumsuz
tutumları; ailelerin engellemeleri, ısrarları ve
destek sağlamamalarından kaynaklanabilir.
Bu nedenle çocuğun çabaları anne-baba
tarafından takdir edilmeli, çocuğa her
zaman desteklendiği hissi verilmelidir.
Ödev yapma sürecinde ebeveynler,
çocuğun direnci ile karşılaşırlarsa çocuğu
ödev yapmaya motive etmek için olumlu bir dil ve ılımlı bir tutum sergilemelidirler. Buna rağmen
çocuğun direnci ve ödev yapmaya olan isteksizliği devam ediyorsa anne-babalar öncelikle
öğretmeniyle iş birliği içine girmeli, gerek görülürse rehberlik hizmetinden destek almalıdırlar. Sonuç

olarak aileler bu çabayı gösterirlerse ödevler büyük olasılıkla daha etkili hale gelecek, öğrencilerin
ödevlere karşı tutumları daha olumlu olacak ve ödevler konusunda aile içi çekişmeler azalacaktır.
DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIĞINDA VELİLERE DÜŞEN GÖREVLER
• Sorumluluk bilinci aşılamak
• Uygun çalışma ortamı hazırlamak
• Çalışma hevesini arttırmak
• Çok çalışma yerine, etkili çalışmasını sağlamak
• Nasıl daha iyi öğrendiğini anlamaya çalışmak
• Bağımsız çalışmasını beklerken çocuğun ne yapması gerektiğini anladığından emin olmak
• Kontrol ederken önce doğru yaptıklarından başlamak, yanlışlarında bir kez daha denemesini istemek
• Başarısını takdir etmek • Öğretmeniyle iş birliği içinde olmak
Çocukların okula başladıkları andan itibaren ödev yapmak istememeleri veya bunu sadece zorunlu bir
iş olarak görmeleri sık rastlanan bir durum. İşte bu sorunun çözümüne dair öneriler:

• Öncelikle çocuk için uygun koşulları sağlamak çok önemlidir; ödev yapmak, ders çalışmak için
uygun bir ortam hazırlamak gerekir. Bunu sağlamak da anne babaların görevidir. İşe, çocuğun ödevlerini
yapacağı yeterince ışık alan sabit bir yer belirlemekle başlamak gerekir.
• Çalışma masası dikkat dağıtıcı ögelerden arındırılmış olmalıdır. Odada televizyon gibi dikkatlerini
dağıtacak eşya ya da cihazlar bulundurulmamalı, oda ısısı ortalama 23 derece olmalıdır.
• Çocuğun ödevler için gerekli malzemelerinin olup olmadığı kontrol edilmelidir. Çocuğun ödev
yapacağı saat, aile bireylerinin sessiz aktivitelerde bulunacağı zaman olmalıdır.
• Çocuğa ödev yapması gerektiğinin neden önemli olduğu açıklanmalı. Bu bilince sahip olma-dan
ödev yapmaya yönlendirilen çocuklar, zorunlu hissettikleri için ödevlerini özenmeden, aceleyle bitirmeye
odaklanırlar. "Ben bunları zaten biliyorum, ödeve ne gerek var ki?" diye yakınabilirler. Bu nedenle
ödevlerin de bir çeşit ders çalışma pozisyonu olduğu ve gereksiz bir çalışma olmadığı onlara telkin
edilmelidir.
• Ödev yapmak, ders çalışmak denildiğinde akla gelen diğer önemli konu zamanı iyi kullanabilmektir.
Çocuğun zamanı iyi ve etkin kullanabilmesi için önce zaman kavramlarını bilmesi gerekir.
Görebilecekleri yerlere aylık takvimler asmak, önemli olayları, uzun süreli proje teslimlerini takvime
işaretlemek, takvime aile toplantı saatleri koymak çocukların ilgisini çekecektir.
• Çocuğun yaşına ve ihtiyaçlarına uygun bir çalışma saati belirlenmesi gerektiği gibi çalışma süresine
de dikkat edilmelidir. Ayrıca okuldan geldikten sonra dinlenmesi için de ona belli bir süre tanınması
gerekmektedir. Ödev yapma süresi yaşına uygun olmalıdır. Ödev yaparken belli aralıklarla mola
vermek ve çocuğu ödüllendirmek, motivasyon açısından faydalı olacaktır.
• Sıkıntı sadece ödev yapmakla ilgili değil, sınıfta dersi takip etmekle ilgiliyse ya da belirli ders-lerin
ödevlerinde sıkıntı oluyorsa bu zorlanmaların kaynağını bulmaya çalışmak, öğretmeniyle görüşmek ve
öğrenme süreçleri ya da dikkatle ilgili bir problem olup olmadığını anlamaya çalışmak gerekir. Çocuklara
ödev yapma alışkanlığını kazandırmanın sabır ve zaman istediğini unutmamak gerekir.
• Ödevler akşam geç saatlere bırakılmamalı. Sabah erken kalkan çocuklar, akşam saatlerinde zihinsel
ve bedensel olarak yorgun düştükleri için dikkatleri dağılır. En iyisi dersler bittikten sonra imkân varsa
okulda eğitmenler eşliğinde ya da evde yemekten sonra ödevler yapılmalıdır.
• Eğitim hayatında başarılı olmak için çocukların yanı sıra anne ve babaların da ders çalışma yöntemlerini
bilmeleri önemlidir. Çocuklarının başarılı olmasını isteyen ebeveynler, kendilerine göre doğru
olduğunu düşündükleri yöntemlerle çocukları ders çalışmaya zorlamakta ancak ne yaparlarsa
yapsınlar çocuklara ders çalıştıramamakta ya da istedikleri başarıyı yakalayamamaktadırlar.

takılıp kalıyorsa ödevlerini tamamen bırakmasını bir başka konuya geçmesini önerebilirsiniz.
Birçok çocuk için ödeve başlamak zor olabilir. Bu durumla başa çıkabilmek için size aşağıdaki önerilerde
bulunabiliriz:
• Çocuğunuzdan ödevlerine ne zaman başlayacağına kesin olarak karar vermesini isteyin, zamanında
(Beş dakika gecikebilir.) başladığında onu ödüllendirin.
• İlk beş dakika çocuğunuzun yanına oturun. İyi bir başlangıç yaptığından emin olun.
Başlamadan önce ödevi ile ilgili onunla konuşun. Bu özellikle İngilizce yazılı ödevleri ve boşluk
doldurma biçiminde olanlar için önemlidir. Çocuklar genellikle, başlayabilmek için sizin onları
hazırlamanızı ve harekete geçirmenizi bekleyebilirler. Özellikle kendisini ifade etmekte zorlananlar için,
okulun ilk yıllarında bu yardımınız çok yararlı ve önemlidir.
• Çocuğunuzun dikkatini ödevine vermesinde, kendisinden isteneni anlamasında ona yardımcı
olmaya çalışın.
• Eğer çocuğunuz çalışmaya başlamakta zorlanıyorsa kısa bir süre sonra ara vermek yararlı olur.
• Yeterli dinlenme araları verdiğimizden emin olalım. Birçok çocuk ara vermeden uzun süre ödevle
uğraşmakta zorlanabilir. Bir saat hiç ara vermemek yerine, iki saatlik bir ödev yapma süresinde sık sık
aralar vermek daha iyi sonuçlar verebilir. Bir çalar saat yardımı ile 5-10 daki-kalık dinlenme süreleri
belirleyip uygulayın. Bu aralarda bir şeyler yiyebilir, ziksel egzersizler ya da yapmaktan hoşlandığı
başka şeyleri yapabilir. Bitirmesi gereken bölümü bitirdikten sonra dinlenme arası vermesi uygun
olacaktır. Aksi takdirde, çocuk araya kadar kalan süreyi hayal kurarak geçirir. Bazı çocuklar ödev saatlerini
programlarken sevdikleri programları TV' de izleyebilecekleri şekilde bir ayarlama da yapabilirler