Tweet
Klavye Kullanımı
Bilgisayar ile kullanıcı arasındaki en önemli iletişim kaynaklarından biri olan klavye, kullanıcının ne yapmak istediğini bilgisayara ileten bir veri girdi ünitesidir. Günümüzde veri girdi ünitesi olarak kullanılan mouse ve benzeri araçların yaygınlaşmasına rağmen, klavye hala bilgisayardaki temel etkileşim aracıdır. Daktiloyu andıran görünümünün altında başka işlemleri de yapmaya yarayan görevler içermektedir. Bu sebeple klavye üzerinde bulunan tuşları genel tuşlar (harf, sayı ve işaret tuşları) ve özel tuşlar olarak gruplandırmak uygun olacaktır.
Klavyeye daktilodan geçen en önemli özellik görünüm açısından tuşların klavye üzerine dağılımıdır. Klavyenin ortasında harfleri içeren tuşlar bulunur. Bunların başlangıç harfi Q ise o klavye Q klavye, F ise o kalvye F klavye olarak adlandırılır. Günümüzde bilgisayarlarda en yaygın olarak kullanılan klavye Q klavyedir. Harf tuşlarının etrafında sayı ve işaret tuşları bulunmaktadır. Klavyenin diğer tuşları ise her biri değişik bir veya birkaç görevi ifa eden özel tuşlardır. Aşağıda bu özel tuşlar sıra ile açıklanmıştır.
-Enter: Klavyede sağ orta kısma yakın bir yerde bulunan ve üzerinde ENTER yazan ya da kıvrık bir okla ifade edilen bu tuşun temel görevi klavye ile yapılan bilgi girişinin ya da işlemin bittiğinin bilgisayara bildirilmesidir. Kısaca bilgisayar sistemiyle kullanıcı arasındaki iletişimin merkez tuşu denilebilir. Enter tuşunun yazı yazma programlarındaki görevi ise yeni bir paragrafa geçiştir.
-Space: Klavyenin alt ortasında yer alan, uzun çubuk görünümündeki ve yazı yazma işlemlerinde bir karakterlik boşluk bırakmaya yarayan bu tuşa Space, Boşluk ya da Ara tuşu denilmektedir. Windows ortamında ve bazı programlarda seçme elemanı olarak da kullanılır.
-Shift ve Caps Lock: Klavyenin sağ ve sol tarafında iki adet olan Shift tuşu, içi boş yukarı ok görüntüsü ya da üzerinde direk SHIFT yazar şekilde ifade edilir. Normal şartlarda klavyede harf tuşları direk kullanıldığında küçük harf şeklinde yazılacaktır. Herhangi bir harf yazılırken Shift tuşuna basılı tutulup o harf tuşuna basılacak olursa harf, büyük harf şeklinde yazılır. Shift tuşunun diğer bir görevi ise klavyede bazı tuşların üzerinde ikincil görevlerin yazılmasını sağlamaktır. Shift tuşu tek başına hiç bir görev yapmaz. Kullanımı sırasında Shift tuşuna basılı tutup diğer tuşa basmak gerekir. Caps Lock tuşu ise basılıp bırakma ve klavyenin sağ üst köşesindeki ışığın yanması ile devreye giren bir tuştur. Görevi sadece harflere etkili olup onların sürekli büyük harf şeklinde yazılmasını sağlamaktır.
-Tab: Klavyenin solunda Caps Lock tuşunun üzerinde bulunan sağ ve solu gösteren oklarla ifade edilen veya üzerinde direk TAB yazan bu tuşun diğer adı Sekme tuşu olarak bilinmektedir. Tab tuşunun ilk görevi yazı yazma programlarında paragraf başı yapmaktır. Diğer bir görevi ise pencereli yapılarda alanlar arası geçiş yapmaktır. Geçiş işlemi saat yönünde olup Shift tuşu ile birlikte kullanılırsa geçiş yönü saat yönünün tersine dönecektir.
-Esc: Klavyenin sol üst köşesinde buluna bu tuş işletim sistemi düzeyinde tanımsızdır. Çoğu programda ise temel görevi olan çıkış amacıyla kullanılır. ancak her yapıda bu tuş çıkış işlemini gerçekleştirmeyebilir.
-Ctrl: Shift tuşu gibi klavyenin sağ ve sol alt kısmında yer alan bu tuş CTRL harfleriyle ifade edilir ve yine Shift gibi tek başına kullanılmaz. Birlikte kullanıldığı tuş ile birlikte her programda farklı bir görev veya fonksiyon ifa eder.
-Alt: Klavyenin sol alt kısmında yer alan bu tuş ALT harfleriyle ifade edilir. Tek başına kullanıldığında menülü ortamlarda menüyü aktif hale getirme işlemini yapar. Ctrl tuşu gibi kullanılabilir. Yani birlikte kullanıldığı tuş ile birlikte her programda farklı bir görev veya fonksiyon ifa eder.
-Alt Gr: Klavyenin sağ alt kısmında yer alan bu tuş ALT Gr harfleri ile ifade edilir. Herhangi bir tuşun sağ alt köşesinde bir ifade varsa o ifadenin yazılması için Alt Gr tuşuna ihtiyaç duyulur. Shift tuşu gibi basılı tutularak diğer tuşa basılma marifetiyle kullanılır.
-Fonksiyon Tuşları: Klavyede en üstte tek sıra halinde sıralanmış F1'den F12'ye kadar numaralandırılmış bu tuşlar, her programda değişen kendine verilmiş görevleri yerine getirirler. Örneğin, F1 tuşu her programda o programla ilgili yardım menüsünü ekrana çıkarır.
-Backspace: Enter tuşunun üzerinde sola doğru ok işareti ile ifade edilen tuşun görevi yazı yazma programlarında imlecin solundaki karakteri silmektir.
-Delete: Aslında temel silme tuşu Delete tuşudur. Enter tuşunun sağında bulunan ve DEL ya da DELETE şeklinde ifade edilen bu tuş yazı yazma programlarında imlecin solundaki karakteri silmek için kullanıldığı gibi bilgisayar ortamında diğer silme işlemleri için de kullanılır.
-Insert: Delete tuşunun üzerinde bulunan ve INS ya da INSERT şeklinde ifade edilen bu tuş bilgisayar açıldığı anda devrededir. Insert tuşu o ana kadar yazılmış olan karakterlerin arasına yeni karakterler yazılmak istendiğinde kullanılır.
-Yön Tuşları: İmleç bilgisayarda klavye ile müdahale edilebilen ortamlarda görünen yanıp sönen ince çizgi şeklindeki görünümdür. Ekran bir sayfa gibi düşünüldüğünde imleç kullanıcıya nerede olduğunu ifade eden bir araç olarak kabul edilebilir. İşte ekranda imleci yönlendirmek için klavyenin sağ orta kısmında üzerinde dört yönü gösteren oklar bulunan tuşlar kullanılır. Bu tuşlar sadece imleci değil bazı programlarda (özellikle oyun programlarında) programa mudahaleyi ve yönlendirmeyi mümkün kılan tuşlardır.
Ayrıca yön tuşlarının üzerindeki tuş grubu içinde yer alan END, HOME, PAGE UP, PAGE DOWN tuşlarının da yönlendirme görevi vardır.
-Nümerik Klavye: Harf dizelerinin bulunduğu klavyenin sağ tarafında görünüş olarak bir hesap makinesini andıran bir klavye bölümü vardır. Nümerik Klavye adı verilen bu bölümün temel görevi sayısal işlemlerin daha hızlı yapılabilmesini sağlamaktır. Sayıların ve işlem işaretlerinin birbirine yakın olması sebebiyle matematiksel işlemlerin yapılması daha hızlı ve kolay gerçekleşecektir. Ancak bütün bunlar Num Lock düğmesinin aktif, yani üzerindeki ışığın yanıyor olmasına bağlıdır. Eğer Num Lock aktif değilse nümerik tuşlar üzerindeki diğer görevler etkin olacaktır.
-Windows Tuşları: Space tuşunun sağ ve solunda bulunan, üzerinde uçan pencere resmi bulunan bu tuşların görevi Windows ortamında Başlat Menüsü'nü açmaktır. Sağdaki Ctrl tuşunun solunda yer alan tuşun görevi ise Windows ortamında mouseun sağ tuşunun yaptığı görevi (gizli menü) yapmaktır.
-Print Screen: Insert tuşunun üzerinde bulunan ve temel görevi ekran görüntüsünü direk yazıcıdan kağıda dökmek gibi görünen bu tuşun artık bu amaç için kullanıldığı söylenemez. Günümüzde bu tuş daha çok o an ekranda görünen her şeyi görüntü olarak kopyalamak (panoya almak) görevi ile kullanılmaktadır. Daha sonra bu görüntü yapıştırmak kaydıyla herhangi bir Windows uygulamasında kullanılabilir.
-Pause: Print Screen tuşunun bulunduğu yerde olan bu tuş bilgisayarın yaptığı işlemleri dondurur. Herhangi bir tuşa basıldığında işlem devam edecektir.
Klavyeye daktilodan geçen en önemli özellik görünüm açısından tuşların klavye üzerine dağılımıdır. Klavyenin ortasında harfleri içeren tuşlar bulunur. Bunların başlangıç harfi Q ise o klavye Q klavye, F ise o kalvye F klavye olarak adlandırılır. Günümüzde bilgisayarlarda en yaygın olarak kullanılan klavye Q klavyedir. Harf tuşlarının etrafında sayı ve işaret tuşları bulunmaktadır. Klavyenin diğer tuşları ise her biri değişik bir veya birkaç görevi ifa eden özel tuşlardır. Aşağıda bu özel tuşlar sıra ile açıklanmıştır.
-Enter: Klavyede sağ orta kısma yakın bir yerde bulunan ve üzerinde ENTER yazan ya da kıvrık bir okla ifade edilen bu tuşun temel görevi klavye ile yapılan bilgi girişinin ya da işlemin bittiğinin bilgisayara bildirilmesidir. Kısaca bilgisayar sistemiyle kullanıcı arasındaki iletişimin merkez tuşu denilebilir. Enter tuşunun yazı yazma programlarındaki görevi ise yeni bir paragrafa geçiştir.
-Space: Klavyenin alt ortasında yer alan, uzun çubuk görünümündeki ve yazı yazma işlemlerinde bir karakterlik boşluk bırakmaya yarayan bu tuşa Space, Boşluk ya da Ara tuşu denilmektedir. Windows ortamında ve bazı programlarda seçme elemanı olarak da kullanılır.
-Shift ve Caps Lock: Klavyenin sağ ve sol tarafında iki adet olan Shift tuşu, içi boş yukarı ok görüntüsü ya da üzerinde direk SHIFT yazar şekilde ifade edilir. Normal şartlarda klavyede harf tuşları direk kullanıldığında küçük harf şeklinde yazılacaktır. Herhangi bir harf yazılırken Shift tuşuna basılı tutulup o harf tuşuna basılacak olursa harf, büyük harf şeklinde yazılır. Shift tuşunun diğer bir görevi ise klavyede bazı tuşların üzerinde ikincil görevlerin yazılmasını sağlamaktır. Shift tuşu tek başına hiç bir görev yapmaz. Kullanımı sırasında Shift tuşuna basılı tutup diğer tuşa basmak gerekir. Caps Lock tuşu ise basılıp bırakma ve klavyenin sağ üst köşesindeki ışığın yanması ile devreye giren bir tuştur. Görevi sadece harflere etkili olup onların sürekli büyük harf şeklinde yazılmasını sağlamaktır.
-Tab: Klavyenin solunda Caps Lock tuşunun üzerinde bulunan sağ ve solu gösteren oklarla ifade edilen veya üzerinde direk TAB yazan bu tuşun diğer adı Sekme tuşu olarak bilinmektedir. Tab tuşunun ilk görevi yazı yazma programlarında paragraf başı yapmaktır. Diğer bir görevi ise pencereli yapılarda alanlar arası geçiş yapmaktır. Geçiş işlemi saat yönünde olup Shift tuşu ile birlikte kullanılırsa geçiş yönü saat yönünün tersine dönecektir.
-Esc: Klavyenin sol üst köşesinde buluna bu tuş işletim sistemi düzeyinde tanımsızdır. Çoğu programda ise temel görevi olan çıkış amacıyla kullanılır. ancak her yapıda bu tuş çıkış işlemini gerçekleştirmeyebilir.
-Ctrl: Shift tuşu gibi klavyenin sağ ve sol alt kısmında yer alan bu tuş CTRL harfleriyle ifade edilir ve yine Shift gibi tek başına kullanılmaz. Birlikte kullanıldığı tuş ile birlikte her programda farklı bir görev veya fonksiyon ifa eder.
-Alt: Klavyenin sol alt kısmında yer alan bu tuş ALT harfleriyle ifade edilir. Tek başına kullanıldığında menülü ortamlarda menüyü aktif hale getirme işlemini yapar. Ctrl tuşu gibi kullanılabilir. Yani birlikte kullanıldığı tuş ile birlikte her programda farklı bir görev veya fonksiyon ifa eder.
-Alt Gr: Klavyenin sağ alt kısmında yer alan bu tuş ALT Gr harfleri ile ifade edilir. Herhangi bir tuşun sağ alt köşesinde bir ifade varsa o ifadenin yazılması için Alt Gr tuşuna ihtiyaç duyulur. Shift tuşu gibi basılı tutularak diğer tuşa basılma marifetiyle kullanılır.
-Fonksiyon Tuşları: Klavyede en üstte tek sıra halinde sıralanmış F1'den F12'ye kadar numaralandırılmış bu tuşlar, her programda değişen kendine verilmiş görevleri yerine getirirler. Örneğin, F1 tuşu her programda o programla ilgili yardım menüsünü ekrana çıkarır.
-Backspace: Enter tuşunun üzerinde sola doğru ok işareti ile ifade edilen tuşun görevi yazı yazma programlarında imlecin solundaki karakteri silmektir.
-Delete: Aslında temel silme tuşu Delete tuşudur. Enter tuşunun sağında bulunan ve DEL ya da DELETE şeklinde ifade edilen bu tuş yazı yazma programlarında imlecin solundaki karakteri silmek için kullanıldığı gibi bilgisayar ortamında diğer silme işlemleri için de kullanılır.
-Insert: Delete tuşunun üzerinde bulunan ve INS ya da INSERT şeklinde ifade edilen bu tuş bilgisayar açıldığı anda devrededir. Insert tuşu o ana kadar yazılmış olan karakterlerin arasına yeni karakterler yazılmak istendiğinde kullanılır.
-Yön Tuşları: İmleç bilgisayarda klavye ile müdahale edilebilen ortamlarda görünen yanıp sönen ince çizgi şeklindeki görünümdür. Ekran bir sayfa gibi düşünüldüğünde imleç kullanıcıya nerede olduğunu ifade eden bir araç olarak kabul edilebilir. İşte ekranda imleci yönlendirmek için klavyenin sağ orta kısmında üzerinde dört yönü gösteren oklar bulunan tuşlar kullanılır. Bu tuşlar sadece imleci değil bazı programlarda (özellikle oyun programlarında) programa mudahaleyi ve yönlendirmeyi mümkün kılan tuşlardır.
Ayrıca yön tuşlarının üzerindeki tuş grubu içinde yer alan END, HOME, PAGE UP, PAGE DOWN tuşlarının da yönlendirme görevi vardır.
-Nümerik Klavye: Harf dizelerinin bulunduğu klavyenin sağ tarafında görünüş olarak bir hesap makinesini andıran bir klavye bölümü vardır. Nümerik Klavye adı verilen bu bölümün temel görevi sayısal işlemlerin daha hızlı yapılabilmesini sağlamaktır. Sayıların ve işlem işaretlerinin birbirine yakın olması sebebiyle matematiksel işlemlerin yapılması daha hızlı ve kolay gerçekleşecektir. Ancak bütün bunlar Num Lock düğmesinin aktif, yani üzerindeki ışığın yanıyor olmasına bağlıdır. Eğer Num Lock aktif değilse nümerik tuşlar üzerindeki diğer görevler etkin olacaktır.
-Windows Tuşları: Space tuşunun sağ ve solunda bulunan, üzerinde uçan pencere resmi bulunan bu tuşların görevi Windows ortamında Başlat Menüsü'nü açmaktır. Sağdaki Ctrl tuşunun solunda yer alan tuşun görevi ise Windows ortamında mouseun sağ tuşunun yaptığı görevi (gizli menü) yapmaktır.
-Print Screen: Insert tuşunun üzerinde bulunan ve temel görevi ekran görüntüsünü direk yazıcıdan kağıda dökmek gibi görünen bu tuşun artık bu amaç için kullanıldığı söylenemez. Günümüzde bu tuş daha çok o an ekranda görünen her şeyi görüntü olarak kopyalamak (panoya almak) görevi ile kullanılmaktadır. Daha sonra bu görüntü yapıştırmak kaydıyla herhangi bir Windows uygulamasında kullanılabilir.
-Pause: Print Screen tuşunun bulunduğu yerde olan bu tuş bilgisayarın yaptığı işlemleri dondurur. Herhangi bir tuşa basıldığında işlem devam edecektir.
Yorum yap