Tweet
DEPREM ÖNCESİNDE
Büyük mobilyaları (beyaz eşyalar, şofben gibi) ve dolap kapaklarını sarsıntıda devrilmemeleri veya açılmamaları için duvara sabitleyin.
Kırılabilir eşyaları ve yanıcı maddeleri en alt raflara yerleştirerek sabitleyin.
Yangın söndürme aletlerini, ilk yardım çantalarını, acil çıkış kapılarını kullanmayı öğrenin.
Evin her odasında üzerinize hiçbir şeyin düşmeyeceği bir yer belirleyin.
Bulunduğunuz şehirden başka bir şehirde oturan bağlantı kişinizi belirleyin.
Evinizi yapısal olarak nasıl güçlendirebileceğinizi öğrenin.
Bölgenizdeki Kızılay şubesine giderek İlk Yardım kurslarına katılın.
SIRASINDA
Soğukkanlı olun, dayanıklı bir masanın altına saklanın : ÇÖMEL, KORUN VE TUTUN!
Eğer dışarıdaysanız üzerinize bir şeylerin düşmeyeceği emniyetli bir yere gidin ve sarsıntı geçene kadar içeri girmeye çalışmayın.
Yüksek gerilim hatlarından, elektrik direklerinden ve ağaçlarda uzak durun.
Arabadaysanız yavaşlayın, arabayı tehlikesiz bir yere sürün ve sarsıntı geçene kadar arabada kalın.
SONRASINDA
Sakin olun ve çevredeki seslere kulak verin.
Kırık cam parçalarından ve keskin kenarlı nesnelerden uzak durun.
Isı, gaz ve elektrik yayan kaynakları ana şalter veya vanalarından kapatın.
Herhangi bir kaçak olasılığına karşın aydınlatma için sadece fener kullanın.
Telefonları çok gerekmedikçe kullanmayın.
Haber almak için pilli radyoyu kullanın.
ÇIĞ
Yeni yerleşim alanları çığ tehlikesi olan yamaçların dışında seçilmelidir. Çığ oluşan vadilerde ev, ağıl, oku, cami, karakol yapılmamalıdır. Ayrıca bu tür yapıların yamaç altına yapılması çığ düşmesi açısından tehlikelidir. Araziye gömülerek, gizlenmesi ve korunması olanaksız bina ve duvarlar, metre karesi 3 ton yüke dayanacak şekilde betonarme yapılmalıdır. Çığ tehlikesi olan yamaçlara, yamaç altlarına yeni yerleşim birimleri kurulması tehlikelidir. Buralardaki evler ya çığ altında kalır ya da sel baskınına uğrar. Çok kar yağan yörelerde kar tutmayı önlemek amacıyla çatılar sivri yapılmalıdır.
Çığ tehlikesini azaltmak amacıyla yapılan ağaçlandırmalarda çığ koridorları oluşturmamak için ağaçlar şaşırtmacalı dikilmelidir.
Yamaçlardaki orman ve bitki örtüsü çığ düşmesini önler. Çığ vadilerinde ağaç ve bitki örtüsünün ortadan kaldırılması, ormanın tahrip edilmesi çığ tehlikesini artırır.
Çığ düşen yamaçlarda şaşırtmacalı kazıklarla önlem almak mümkündür.
Orman tahrip edilip çığ güzergahı yaratılmamalıdır. Orman örtüsünün bittiği veya kesildiği tepelerde çığ düşme riski yüksektir.
Çığ ve benzer doğal afetlere karşı kolayca önlem alabilmek ve afet sırasında etkili müdahalede bulunabilmek için yerleşim yerlerinin bir araya getirilmesi uygun olur.
Rüzgarın karayolunda meydana gelen yarıkları kar ile doldurmasını önlemek için kar çitleri kullanılmalıdır. Aynı şekilde çığ tehlikesi olan yamaçlara da çığ engelleri ve çitleri yapılmalıdır.
Acil durumlarda çığ kazazedelerini hastaneye taşımak için helikopter iniş pisti hazırlanması gerekli olabilir.
Vadilere çığ barajları yapılarak büyük çığ kütleleri kontrol altına alınabilir.
Her kış, çığ düşmesi kesin olan yamaçlardaki kar kütlesi tehlike büyümeden kuru sıkı atan ses topları kullanılarak yapay olarak aşağı indirilir.
HEYELAN (TOPRAK KAYMASI) ÖNCESİNDE
Herhangi bir yerde yapı inşa etmeden önce mutlaka ilgili kurumlara (Kaymakamlık, Belediye, Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü) başvurun.
SIRASINDA
Kapalı Alandaysanız: Kapalı alandaysanız ve konuttan dışarı çıkmak için yeterli vaktiniz yoksa konutun en az etkilenebilecek köşesinde (hareketin kaynağından uzak) sağlam eşyalar arasına saklanın. Harekete karşın sabit ve güvenli bir noktaya sıkıca tutunun ve hareket sona erinceye kadar yerinizden hareket etmeyin.
Açık Alandaysanız: Toprak kaymasının meydan geldiği bölgeden daha yukarı bölgelere doğru hızlı bir şekilde uzaklaşın. Çamur veya moloz akmasından kaçabilecek zamanınız yoksa kalkan görevi yapacak, sağlamlığına güvendiğiniz cisimlerin arkasına saklanın ve mutlaka başınızı ve vücudunuzun hassas bölgelerini koruyun. Çevrenizde yaşayan insanları, komşularınızı toprak kayması tehlikesine karşı uyarın.
SONRASINDA
İlk önce tehlikeli bölgeden uzaklaşarak kendinizi güvene alın.
İletişim hatları zarar görmemiş ise bölgenizde meydana gelen afet olayını en yakın idari birimlere haber verin.
Her davranışınız ve yardımınızdan önce mutlaka kendinizin güvende olduğunuzdan emin olun.
Yakınınızda bulunan elektrik, gaz ve su kaynaklarını hemen kapatın. Çevrenizde gaz kaçağı olamadığından emin olana kadar kibrit veya diğer yanıcı maddelerle aydınlatma yapmaya çalışmayın.
Çevrenizde yaralı veya yardıma muhtaç kişiler olup olmadığını tespit edin. İkinci bir afet olayı içinde değillerse (yangın, çamur akması gibi) onları yerlerinden oynatmayın ve sağlık ekiplerine haber verin.
Telefon ve cep telefonu gibi iletişim araçlarını en az seviyede kullanın.
Tehlike arz eden duvarlar, çatılar ve bacalara karşı çevrenizdekileri uyarın ve bu yapıların etrafında dolaşmayın.
Radyo ve televizyon gibi iletişim araçları vasıtasıyla size yapılacak ikazları dinleyin ve titizlikle uygulayın.
Cadde ve sokakları acil yardımlar için olabildiğince boş bırakın.
Eşyalarınızı kurtarmak için hasarlı yapılara girmeyin.
SEL ÖNCESİNDE
Sel yataklarına yerleşmeyin, kamp kurmayın, otomobil park etmeyin. Bulunduğunuz noktanın sele maruz kalma riskini yetkililerden öğrenin. Sel sigortası yaptırın.
Bölgedeki sel uyarı işaretlerini ve yerel erken uyarı sistemlerini öğrenin.
Bina içinde ve dışında yüksek ve sel basma tehlikesinin az olduğu güvenli yerleri belirleyin.
Gerektiğinde kullanmak üzere kum, kum torbaları, naylon, çivi, kontrplak, tahta vb. inşaat malzemelerini depo edin ve bir alet sandığını hazır bulundurun.
Binanızın kanalizasyon bağlantısına sel sularının gelmemesi ve lağımın geri basmaması için, bir çek-valf vanası yerleştirin.
Zemin katlarındaki elektrik tesisatını, makine vb. mekanik teçhizatı 100 yıllık sel su seviyesinin üzerinde bir yüksekliğe yerleştirin.
Acil durumlarda birbirinden ayrı düşen bireyler için haberleşme planı geliştirin.
Bölge dışından bir kişiyi “bağlantı kurulacak kişi” olarak belirleyin.
Binayı boşaltmanız gerektiği zaman nerelere gidebileceğinizi önceden belirleyin.
Sel anında binayı boşaltmak için plan ve tatbikatlar yapın. Tüm bireylerin acil durumda nasıl hareket edeceğinden emin olun. Kaçış yolunu bilin.
Aranabilecek polis, itfaiye vb. birimlerin telefon numaralarını görünür bir yere asın. Binadaki tüm bireylere nasıl ve ne zaman elektrik, gaz ve su vanalarının kapatılacağını öğretin.
Sigorta poliçesi vb. kıymetli evraklarınızı özel kasalara veya su geçirmez kaplara koyun.
Her yağmurda seli hatırlayın. Olası bir meteorolojik sel gözetleme ve uyarısı için hava durumu raporlarını ve haberleri takip edin.
SIRASINDA
Bina içinde: Pilli radyodan hava durumu raporlarını ve haberleri takip etmeye devam edin. Sel çantanızı ve acil durumda kullanmak için hazırlandığınız malzemeleri yanınıza alın. Size bağımlı kişileri, engellileri ve hayvanları unutmayın. Gereksiz yere telefonu kullanmayın. Tüm elektrikli ev aletlerini, şalterleri ve vanaları kapatın. İstenildiğinde evden ayrılmaya ve belirtilen yere gitmeye hazır olun.
Otomobilde: Eğer otomobilinizin üzerine bir elektrik teli düşerse, elektrik kesilene kadar otomobilin içinde kalın. Yangın veya başka bir nedenle otomobili terk etmek zorundaysanız, ayaklarınız yer ile temas ettiğinde vücudunuzun hiç bir noktası otomobille temas etmeyecek şekilde araçtan atlayın. Görünüşe aldanmayın. Dibini görmediğiniz hiç bir sel suyuna otomobil ile girmeyin, sel suları ile karşılaşınca durun ve başka bir yöne gidin. Unutmayın, dizinize kadar yükselmiş sel suyu otomobilinizi kaldırıp götürebilir. Kestirme yolları değil, belirlenmiş tahliye yollarını kullanın. Arızalanan ve stop eden otomobili hemen terk edin. Otomobili itmeye kalkışmayın. Hızla yükselebilen sel suları otomobille birlikte sizi de sürükleyip götürebilir.
Dışarıda: Yüksek bir yere çıkıp bekleyin. Unutmayın, elektriği sadece metal cisimler değil aynı zamanda kopmuş elektrik telleri ile temas halinde olabilecek su birikintilerinden, bahçe çitlerinden, ağaçlardan ve diğer ıslak cisimlerde iletir bu nedenle uzak durun ve dikkatli olun. Dibi görünmeyen veya ayak bileğinize kadar yükselmiş sel sularına yürüyerek girmeyin. Çocuklarınızın su birikintilerinin çevresinde, mazgalların etrafında, kuru vadi vb. yerlerde oynamasına asla müsaade etmeyin.
SONRASINDA
Unutmayın, sel suları çekilmeye başlamadan önce tehlike geçmiş sayılmaz.
Yerel idare tarafından izin verilmedikçe evinize dönmeyin. Merak gidermek için afet bölgesine gitmeyin.
Binanız hala su ile çevrili ise içine girmeyin.
Komşunuza, yaşlı ve engellilere yardım edin.
Binanıza girmeden önce binayı temelden çatıya kadar çökme ve yıkılma tehlikesi için kontrol edin. Ayrıca bölgedeki heyelan tehlikesini de göz önünde tutun.
Gaz kaçaklarını, yanıcı ve parlayıcı maddeleri düşünerek bina içlerini araştırırken meşale, fener, çakmak ve mum gibi ateşli aydınlatma araçları yerine ışıldak veya pilli el fenerleri kullanın.
Dikkat! Sel temizliği yapılırken, elektrik çarpmaları, karbonmonoksit zehirlenmesi, adale incinmeleri, termal stres, solunum zorlukları, kimyasal maddeler ile kirlenme, yangın, boğulma vb. gibi olaylar çok sık yaşanmaktadır.
Yangın tehlikesi için gaz ve su borularında kırık ve patlak; su altında kalmış elektrik kabloları ve elektrikli araçların olup olmadığını kontrol edin.
Sigorta işlemleriniz için tahrip olan binanızın ve eşyalarınızın resimlerini çekin.
Sel suları ile evinize taşınabilecek olan kimyasal maddeler ve zehirli yılanlara dikkat edin. Birikintileri uzun bir sopa ile kontrol edip uzaklaştırın.
Su basmış olan yerlerdeki elektrikli aletlere dokunmayın. Bu aletleri kontrol edilmeden ve kurutulmadan önce kullanmayın. Eğer ıslak değilseniz elektriği ana şalterden kesin.
Şehir elektriği kesilmiş ışıklar veya lambalar donuklaşmış ya da titrek bir hal almış ise bir lamba hariç tüm elektrikli aletleri kapatın.
Kopmuş hiç bir kabloya dokunmayın. Elektriğe kapılmış kimseleri çekip kurtarma yerine elektriği kesmeye çalışın.
Sel yolun bir kısmını sürükleyip götürmüş veya çökertmiş olabilir. Su ile kaplanmış yollara girmeden önce yolun derinliğini kontrol edin.
Selden etkilenmiş yiyecekleri, sel suları ile taşınmış sebze ve meyveleri imha edin. Şişe suyundan başka su içmeyin. Kuyu sularını ancak kuyudan belli bir süre su çektikten ve kaynattıktan sonra kullanın.
Her yağmurda seli hatırlayın. Sele karşı almış olduğunuz önlemleri, hazırlıkları ve planlarınızı bir değerlendirmeye tabi tutun, eksiklerinizi tamamlayın ve planlarınızı geliştirin,
Sel yataklarına yeniden ev yapmayın.
YANGIN SIRASINDA
Telaşlanmayın.
Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi varsa ona basın.
İtfaiyeye telefon edin.
Yangın adresini en kısa ve doğru şekilde bildirin.
Mümkünse yangının cinsini (bina, benzin, araç vb) bildirin.
Yangını çevrenizdekilere duyurun.
İtfaiye gelinceye kadar yangını söndürmek için elde mevcut imkanlardan yararlanın.
Yangının yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri kapatın.
Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayın.
Görevlilerden başkasının yangın sahasına girmesine mani olun.
TSUNAMİ ÖNCESİNDE
Deniz kıyısında yerleşim yeri seçerken; tsunami riskini de diğer doğal afetler (deprem, sel, tayfun vb.) gibi göz önünde bulundurmak gerekir.
SIRASINDA
Küçük bir depremde bile Tsunami olabilir. Hemen yüksek yerlere doğru gidilmelidir.
Deniz yanında yalıyar biçiminde yüksek bir yamaç varsa hemen yüksek yerlere doğru gidin.
Tsunami'nin ilk dalgası geldikten sonra tehlikenin geçtiğini sanmayın bazen ikinci dalga ilk dalgadan daha büyük olabilir.
Radyodan Tsunami haberlerini dinleyip gerekenleri yapın.
Tsunaminin deniz kıyısına ilk gelişi su düzeyinin anormal biçimde (depremin büyüklüğüne, oluş şekline ve türüne ve deniz durumuna göre yaklaşık 10-15 dakika içerisinde) yükselmesi ya da çökmesiyle kendini belli eder.
Tsunaminin bu öncü zayıf ilk dalgası, arkasından gelecek olan iki ya da üç kuvvetli dalganın habercisidir. Bu durumda yapılacak tek şey; kıyıdan uzaklaşmaktır. Deniz içerisinde seyir halinde bulunanlar ise kıyıdan uzaklara, derin sulara giderek dalganın kendilerine ve deniz taşıtına vereceği zararı azaltabilir hatta önleyebilir.
Büyük mobilyaları (beyaz eşyalar, şofben gibi) ve dolap kapaklarını sarsıntıda devrilmemeleri veya açılmamaları için duvara sabitleyin.
Kırılabilir eşyaları ve yanıcı maddeleri en alt raflara yerleştirerek sabitleyin.
Yangın söndürme aletlerini, ilk yardım çantalarını, acil çıkış kapılarını kullanmayı öğrenin.
Evin her odasında üzerinize hiçbir şeyin düşmeyeceği bir yer belirleyin.
Bulunduğunuz şehirden başka bir şehirde oturan bağlantı kişinizi belirleyin.
Evinizi yapısal olarak nasıl güçlendirebileceğinizi öğrenin.
Bölgenizdeki Kızılay şubesine giderek İlk Yardım kurslarına katılın.
SIRASINDA
Soğukkanlı olun, dayanıklı bir masanın altına saklanın : ÇÖMEL, KORUN VE TUTUN!
Eğer dışarıdaysanız üzerinize bir şeylerin düşmeyeceği emniyetli bir yere gidin ve sarsıntı geçene kadar içeri girmeye çalışmayın.
Yüksek gerilim hatlarından, elektrik direklerinden ve ağaçlarda uzak durun.
Arabadaysanız yavaşlayın, arabayı tehlikesiz bir yere sürün ve sarsıntı geçene kadar arabada kalın.
SONRASINDA
Sakin olun ve çevredeki seslere kulak verin.
Kırık cam parçalarından ve keskin kenarlı nesnelerden uzak durun.
Isı, gaz ve elektrik yayan kaynakları ana şalter veya vanalarından kapatın.
Herhangi bir kaçak olasılığına karşın aydınlatma için sadece fener kullanın.
Telefonları çok gerekmedikçe kullanmayın.
Haber almak için pilli radyoyu kullanın.
ÇIĞ
Yeni yerleşim alanları çığ tehlikesi olan yamaçların dışında seçilmelidir. Çığ oluşan vadilerde ev, ağıl, oku, cami, karakol yapılmamalıdır. Ayrıca bu tür yapıların yamaç altına yapılması çığ düşmesi açısından tehlikelidir. Araziye gömülerek, gizlenmesi ve korunması olanaksız bina ve duvarlar, metre karesi 3 ton yüke dayanacak şekilde betonarme yapılmalıdır. Çığ tehlikesi olan yamaçlara, yamaç altlarına yeni yerleşim birimleri kurulması tehlikelidir. Buralardaki evler ya çığ altında kalır ya da sel baskınına uğrar. Çok kar yağan yörelerde kar tutmayı önlemek amacıyla çatılar sivri yapılmalıdır.
Çığ tehlikesini azaltmak amacıyla yapılan ağaçlandırmalarda çığ koridorları oluşturmamak için ağaçlar şaşırtmacalı dikilmelidir.
Yamaçlardaki orman ve bitki örtüsü çığ düşmesini önler. Çığ vadilerinde ağaç ve bitki örtüsünün ortadan kaldırılması, ormanın tahrip edilmesi çığ tehlikesini artırır.
Çığ düşen yamaçlarda şaşırtmacalı kazıklarla önlem almak mümkündür.
Orman tahrip edilip çığ güzergahı yaratılmamalıdır. Orman örtüsünün bittiği veya kesildiği tepelerde çığ düşme riski yüksektir.
Çığ ve benzer doğal afetlere karşı kolayca önlem alabilmek ve afet sırasında etkili müdahalede bulunabilmek için yerleşim yerlerinin bir araya getirilmesi uygun olur.
Rüzgarın karayolunda meydana gelen yarıkları kar ile doldurmasını önlemek için kar çitleri kullanılmalıdır. Aynı şekilde çığ tehlikesi olan yamaçlara da çığ engelleri ve çitleri yapılmalıdır.
Acil durumlarda çığ kazazedelerini hastaneye taşımak için helikopter iniş pisti hazırlanması gerekli olabilir.
Vadilere çığ barajları yapılarak büyük çığ kütleleri kontrol altına alınabilir.
Her kış, çığ düşmesi kesin olan yamaçlardaki kar kütlesi tehlike büyümeden kuru sıkı atan ses topları kullanılarak yapay olarak aşağı indirilir.
HEYELAN (TOPRAK KAYMASI) ÖNCESİNDE
Herhangi bir yerde yapı inşa etmeden önce mutlaka ilgili kurumlara (Kaymakamlık, Belediye, Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü) başvurun.
SIRASINDA
Kapalı Alandaysanız: Kapalı alandaysanız ve konuttan dışarı çıkmak için yeterli vaktiniz yoksa konutun en az etkilenebilecek köşesinde (hareketin kaynağından uzak) sağlam eşyalar arasına saklanın. Harekete karşın sabit ve güvenli bir noktaya sıkıca tutunun ve hareket sona erinceye kadar yerinizden hareket etmeyin.
Açık Alandaysanız: Toprak kaymasının meydan geldiği bölgeden daha yukarı bölgelere doğru hızlı bir şekilde uzaklaşın. Çamur veya moloz akmasından kaçabilecek zamanınız yoksa kalkan görevi yapacak, sağlamlığına güvendiğiniz cisimlerin arkasına saklanın ve mutlaka başınızı ve vücudunuzun hassas bölgelerini koruyun. Çevrenizde yaşayan insanları, komşularınızı toprak kayması tehlikesine karşı uyarın.
SONRASINDA
İlk önce tehlikeli bölgeden uzaklaşarak kendinizi güvene alın.
İletişim hatları zarar görmemiş ise bölgenizde meydana gelen afet olayını en yakın idari birimlere haber verin.
Her davranışınız ve yardımınızdan önce mutlaka kendinizin güvende olduğunuzdan emin olun.
Yakınınızda bulunan elektrik, gaz ve su kaynaklarını hemen kapatın. Çevrenizde gaz kaçağı olamadığından emin olana kadar kibrit veya diğer yanıcı maddelerle aydınlatma yapmaya çalışmayın.
Çevrenizde yaralı veya yardıma muhtaç kişiler olup olmadığını tespit edin. İkinci bir afet olayı içinde değillerse (yangın, çamur akması gibi) onları yerlerinden oynatmayın ve sağlık ekiplerine haber verin.
Telefon ve cep telefonu gibi iletişim araçlarını en az seviyede kullanın.
Tehlike arz eden duvarlar, çatılar ve bacalara karşı çevrenizdekileri uyarın ve bu yapıların etrafında dolaşmayın.
Radyo ve televizyon gibi iletişim araçları vasıtasıyla size yapılacak ikazları dinleyin ve titizlikle uygulayın.
Cadde ve sokakları acil yardımlar için olabildiğince boş bırakın.
Eşyalarınızı kurtarmak için hasarlı yapılara girmeyin.
SEL ÖNCESİNDE
Sel yataklarına yerleşmeyin, kamp kurmayın, otomobil park etmeyin. Bulunduğunuz noktanın sele maruz kalma riskini yetkililerden öğrenin. Sel sigortası yaptırın.
Bölgedeki sel uyarı işaretlerini ve yerel erken uyarı sistemlerini öğrenin.
Bina içinde ve dışında yüksek ve sel basma tehlikesinin az olduğu güvenli yerleri belirleyin.
Gerektiğinde kullanmak üzere kum, kum torbaları, naylon, çivi, kontrplak, tahta vb. inşaat malzemelerini depo edin ve bir alet sandığını hazır bulundurun.
Binanızın kanalizasyon bağlantısına sel sularının gelmemesi ve lağımın geri basmaması için, bir çek-valf vanası yerleştirin.
Zemin katlarındaki elektrik tesisatını, makine vb. mekanik teçhizatı 100 yıllık sel su seviyesinin üzerinde bir yüksekliğe yerleştirin.
Acil durumlarda birbirinden ayrı düşen bireyler için haberleşme planı geliştirin.
Bölge dışından bir kişiyi “bağlantı kurulacak kişi” olarak belirleyin.
Binayı boşaltmanız gerektiği zaman nerelere gidebileceğinizi önceden belirleyin.
Sel anında binayı boşaltmak için plan ve tatbikatlar yapın. Tüm bireylerin acil durumda nasıl hareket edeceğinden emin olun. Kaçış yolunu bilin.
Aranabilecek polis, itfaiye vb. birimlerin telefon numaralarını görünür bir yere asın. Binadaki tüm bireylere nasıl ve ne zaman elektrik, gaz ve su vanalarının kapatılacağını öğretin.
Sigorta poliçesi vb. kıymetli evraklarınızı özel kasalara veya su geçirmez kaplara koyun.
Her yağmurda seli hatırlayın. Olası bir meteorolojik sel gözetleme ve uyarısı için hava durumu raporlarını ve haberleri takip edin.
SIRASINDA
Bina içinde: Pilli radyodan hava durumu raporlarını ve haberleri takip etmeye devam edin. Sel çantanızı ve acil durumda kullanmak için hazırlandığınız malzemeleri yanınıza alın. Size bağımlı kişileri, engellileri ve hayvanları unutmayın. Gereksiz yere telefonu kullanmayın. Tüm elektrikli ev aletlerini, şalterleri ve vanaları kapatın. İstenildiğinde evden ayrılmaya ve belirtilen yere gitmeye hazır olun.
Otomobilde: Eğer otomobilinizin üzerine bir elektrik teli düşerse, elektrik kesilene kadar otomobilin içinde kalın. Yangın veya başka bir nedenle otomobili terk etmek zorundaysanız, ayaklarınız yer ile temas ettiğinde vücudunuzun hiç bir noktası otomobille temas etmeyecek şekilde araçtan atlayın. Görünüşe aldanmayın. Dibini görmediğiniz hiç bir sel suyuna otomobil ile girmeyin, sel suları ile karşılaşınca durun ve başka bir yöne gidin. Unutmayın, dizinize kadar yükselmiş sel suyu otomobilinizi kaldırıp götürebilir. Kestirme yolları değil, belirlenmiş tahliye yollarını kullanın. Arızalanan ve stop eden otomobili hemen terk edin. Otomobili itmeye kalkışmayın. Hızla yükselebilen sel suları otomobille birlikte sizi de sürükleyip götürebilir.
Dışarıda: Yüksek bir yere çıkıp bekleyin. Unutmayın, elektriği sadece metal cisimler değil aynı zamanda kopmuş elektrik telleri ile temas halinde olabilecek su birikintilerinden, bahçe çitlerinden, ağaçlardan ve diğer ıslak cisimlerde iletir bu nedenle uzak durun ve dikkatli olun. Dibi görünmeyen veya ayak bileğinize kadar yükselmiş sel sularına yürüyerek girmeyin. Çocuklarınızın su birikintilerinin çevresinde, mazgalların etrafında, kuru vadi vb. yerlerde oynamasına asla müsaade etmeyin.
SONRASINDA
Unutmayın, sel suları çekilmeye başlamadan önce tehlike geçmiş sayılmaz.
Yerel idare tarafından izin verilmedikçe evinize dönmeyin. Merak gidermek için afet bölgesine gitmeyin.
Binanız hala su ile çevrili ise içine girmeyin.
Komşunuza, yaşlı ve engellilere yardım edin.
Binanıza girmeden önce binayı temelden çatıya kadar çökme ve yıkılma tehlikesi için kontrol edin. Ayrıca bölgedeki heyelan tehlikesini de göz önünde tutun.
Gaz kaçaklarını, yanıcı ve parlayıcı maddeleri düşünerek bina içlerini araştırırken meşale, fener, çakmak ve mum gibi ateşli aydınlatma araçları yerine ışıldak veya pilli el fenerleri kullanın.
Dikkat! Sel temizliği yapılırken, elektrik çarpmaları, karbonmonoksit zehirlenmesi, adale incinmeleri, termal stres, solunum zorlukları, kimyasal maddeler ile kirlenme, yangın, boğulma vb. gibi olaylar çok sık yaşanmaktadır.
Yangın tehlikesi için gaz ve su borularında kırık ve patlak; su altında kalmış elektrik kabloları ve elektrikli araçların olup olmadığını kontrol edin.
Sigorta işlemleriniz için tahrip olan binanızın ve eşyalarınızın resimlerini çekin.
Sel suları ile evinize taşınabilecek olan kimyasal maddeler ve zehirli yılanlara dikkat edin. Birikintileri uzun bir sopa ile kontrol edip uzaklaştırın.
Su basmış olan yerlerdeki elektrikli aletlere dokunmayın. Bu aletleri kontrol edilmeden ve kurutulmadan önce kullanmayın. Eğer ıslak değilseniz elektriği ana şalterden kesin.
Şehir elektriği kesilmiş ışıklar veya lambalar donuklaşmış ya da titrek bir hal almış ise bir lamba hariç tüm elektrikli aletleri kapatın.
Kopmuş hiç bir kabloya dokunmayın. Elektriğe kapılmış kimseleri çekip kurtarma yerine elektriği kesmeye çalışın.
Sel yolun bir kısmını sürükleyip götürmüş veya çökertmiş olabilir. Su ile kaplanmış yollara girmeden önce yolun derinliğini kontrol edin.
Selden etkilenmiş yiyecekleri, sel suları ile taşınmış sebze ve meyveleri imha edin. Şişe suyundan başka su içmeyin. Kuyu sularını ancak kuyudan belli bir süre su çektikten ve kaynattıktan sonra kullanın.
Her yağmurda seli hatırlayın. Sele karşı almış olduğunuz önlemleri, hazırlıkları ve planlarınızı bir değerlendirmeye tabi tutun, eksiklerinizi tamamlayın ve planlarınızı geliştirin,
Sel yataklarına yeniden ev yapmayın.
YANGIN SIRASINDA
Telaşlanmayın.
Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi varsa ona basın.
İtfaiyeye telefon edin.
Yangın adresini en kısa ve doğru şekilde bildirin.
Mümkünse yangının cinsini (bina, benzin, araç vb) bildirin.
Yangını çevrenizdekilere duyurun.
İtfaiye gelinceye kadar yangını söndürmek için elde mevcut imkanlardan yararlanın.
Yangının yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri kapatın.
Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayın.
Görevlilerden başkasının yangın sahasına girmesine mani olun.
TSUNAMİ ÖNCESİNDE
Deniz kıyısında yerleşim yeri seçerken; tsunami riskini de diğer doğal afetler (deprem, sel, tayfun vb.) gibi göz önünde bulundurmak gerekir.
SIRASINDA
Küçük bir depremde bile Tsunami olabilir. Hemen yüksek yerlere doğru gidilmelidir.
Deniz yanında yalıyar biçiminde yüksek bir yamaç varsa hemen yüksek yerlere doğru gidin.
Tsunami'nin ilk dalgası geldikten sonra tehlikenin geçtiğini sanmayın bazen ikinci dalga ilk dalgadan daha büyük olabilir.
Radyodan Tsunami haberlerini dinleyip gerekenleri yapın.
Tsunaminin deniz kıyısına ilk gelişi su düzeyinin anormal biçimde (depremin büyüklüğüne, oluş şekline ve türüne ve deniz durumuna göre yaklaşık 10-15 dakika içerisinde) yükselmesi ya da çökmesiyle kendini belli eder.
Tsunaminin bu öncü zayıf ilk dalgası, arkasından gelecek olan iki ya da üç kuvvetli dalganın habercisidir. Bu durumda yapılacak tek şey; kıyıdan uzaklaşmaktır. Deniz içerisinde seyir halinde bulunanlar ise kıyıdan uzaklara, derin sulara giderek dalganın kendilerine ve deniz taşıtına vereceği zararı azaltabilir hatta önleyebilir.
Yorum yap